ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΟ ΓΟΥΔΗ--ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΝΕΟΤΟΥΡΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΗΜΕΡΑ

ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΟ ΓΟΥΔΗ--ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΝΕΟΤΟΥΡΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΗΜΕΡΑ

Αυγούστου 15, 2015

Το συλλαλητήριο της 14ης Σεπτεμβρίου 1909 στο Πεδίον του Αρεως (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο)

http://www.tovima.gr/society/article/?aid=248317

Γράφει ο ΑΛΩΠΗΞ

15-8-2015

Το 1908 έλαβε χώρα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία το κίνημα των Νεοτούρκων. Με τον όρο Νεότουρκοι (τουρκικά: Jön Türkler και Genç Türkler) εννοείται το τουρκικό εθνικιστικό κόμμα «Ένωση και Πρόοδος» της μεταρρύθμισης που ξεκίνησε στην τουρκοκρατούμενη τότε Θεσσαλονίκη το 1908. Στα συμφραζόμενα του όρου Νεότουρκοι εντάσσονται αξιωματικοί, πολιτικοί και διανοούμενοι, οι οποίοι ξεσηκώθηκαν για την επαναφορά του Συντάγματος του 1876, υιοθετώντας το σύνθημα Ελευθερία (Hurriyet), Ισότητα (Musavat) και Δικαιοσύνη (Adelat).

Βασικοί στόχοι του κινήματος ήταν αρχικά η κατάλυση της απολυταρχίας και του κράτους χαφιεδισμού του (και φανατικού ισλαμιστή που είχε ανάμεσα στα άλλα, ήδη σφάξει 200.000 Αρμένιους την εποχή της ηγεσίας και είχε ονομαστεί και κόκκινος σουλτάνος) σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β' (που είχε και τον τίτλο του χαλίφη του ισλάμ, ήταν φιλογερμανός και σύμμαχος του Κάιζερ, και προσπάθησε να έχει υπό τον έλεγχο του στον στρατό και κυνήγησε πολλούς αξιωματικούς) και η εγκαθίδρυση ενός εκσυγχρονισμένου κράτους στο ευρωπαϊκό πρότυπο, που θα μπορούσε να διατηρήσει την εδαφική ακεραιότητα της αυτοκρατορίας, καθώς και να αντισταθεί στις επεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων. Το κίνημα των Νεοτούρκων υπήρξε, αρχικά, σε μεγάλο βαθμό, συνέχεια του κινήματος των Νεο-οθωμανιστών του 1876.

Με την υποστήριξη του στρατού εκδηλώθηκε το Κίνημα των Νεότουρκων το 1908. Μετά την επιτυχή εκδήλωση του κινήματος τον Ιούλιο του 1908 και την επίτευξη του σκοπού της, την εφαρμογή του Συντάγματος του 1876 αποτέλεσε επανάσταση για τα τουρκικά δεδομένα. Η ένωση υπό την οποία συνασπίστηκαν ήταν η Ένωση και Πρόοδος (Ittihad ve Terraki). Ένας από τους συντελεστές του κινήματος ήταν και ο Κεμάλ Ατατούρκ που από το 1907 υπηρετούσε στο Τρίτο Σώμα Στρατού στη Θεσσαλονίκη.

Οι λόγοι που οδήγησαν στην επικράτηση του κινήματος των Νεοτούρκων σχετίζονται άμεσα με την οικονομική κρίση της αυτοκρατορίας στις αρχές του 20ού αιώνα καθώς και με την ιδιαίτερη θέση του στρατού στην οθωμανική κοινωνία. Η οικονομική κρίση της χώρας -έλλειψη ρευστότητας, επενδυτικών κεφαλαίων, και χρόνια ελλείμματα του κρατικού προϋπολογισμού- η επιδείνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και οι άσχημες κλιματολογικές συνθήκες του 1907, με τις συναφείς επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα και τη μείωση των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων. προκάλεσε επιδείνωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο της αυτοκρατορίας.

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Goudi_coup_poster.jpg

Αδυνατώντας το κράτος να πληρώσει τους μισθούς των στρατιωτικών, όξυνε την ήδη υπάρχουσα δυσαρέσκεια προς το καθεστώς του Σουλτάνου. Τέλος οι εξελίξεις στον μακεδονικό χώρο με τα αντιμαχόμενα κινήματα Ελλήνων, Σέρβων και Βουλγάρων θεωρήθηκαν ως ακόμα μια ένδειξη έλλειψης υποστήριξης του στρατού από την κυβέρνηση του Σουλτάνου, που οδήγησαν στην ενίσχυση των επαναστατικών του τάσεων. Βάση των Νεοτούρκων καθ' όλη τη διάρκεια του κινήματος αποτέλεσε η Μακεδονία.

Οι Νεότουρκοι κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο τάχθηκαν με το πλευρό της Γερμανίας και χτύπησαν τις οικονομικές θέσεις των Αγγλογάλλων, ενώ με επιθέσεις κατά του ελληνικού και του αρμενικού στοιχείου πέτυχαν μεγάλη δημογραφική αλλοίωση.

Το νεοτουρκικό κίνημα του 1908 με τις αρχικά φιλελεύθερες επαγγελίες του στάθηκε αφορμή να τερματιστεί ο Μακεδονικός Αγώνας και η δράση των Ελλήνων αξιωματικών. Η Ελληνική κυβέρνηση ανακάλεσε τον Ιούνιο του 1908 όσους αξιωματικούς βρίσκονταν ακόμα στη Μακεδονία και τους απέσπασε, ώσπου να τοποθετηθούν σε κανονικές μονάδες, στο «Ειδικό Γραφείο Εθνικής Δράσεως». Ο Αλέξανδρος Μαζαράκης σημειώνει: «Ολοι όσοι επανήλθαμεν εκ Μακεδονίας, μετά την κατάπαυσιν του εκεί αγώνος, εφέρομεν μαζί μας την πεποίθησιν, ότι πολύ ταχέως ο αγών επικρατήσεως μεταξύ των Βαλκανικών λαών, ο προς στιγμήν ανασταλείς και ο αγών κατά των Νεοτούρκων θα εξελίσσετο εις πόλεμον και ότι αλλοίμονο εις τήν Ελλάδα αν τήν εύρισκε ο πόλεμος αυτός ασθενή στρατιωτικώς...»

Οι Νεότουρκοι επιχείρησαν να εκτουρκίσουν όλους τους πληθυσμούς του ευρωπαϊκού τμήματος της οθωμανικής αυτοκρατορίας (όπου δεν τα κατάφεραν άρχισαν διωγμούς και γενοκτονίες εκατομμυρίων χριστιανικών πληθυσμών με την ευγενική χορηγία και βοήθεια των Γερμανών συμμάχων τους υπό τον Λίμαν φον Σάντερς που κορυφώθηκαν στην διάρκεια του Παγκοσμίου πολέμου) . Κάτω από την πίεση του κινήματος τα χριστιανικά έθνη των βαλκανίων προετοίμασαν από κοινού αγώνα κατά των Τούρκων.

Σε αρκετές περιπτώσεις οι Νεότουρκοι προσπάθησαν αρχικά να προσεταιριστούν τους βαλκανικούς λαούς (παραπλανητικά) και ιδίως τους Έλληνες, τις αντάρτικες ομάδες των οποίων χρησιμοποίησαν συχνά, ώστε να διασχίζουν με ασφάλεια τη Μακεδονία. Οι διαβαλκανικές προστριβές της περιόδου, ήταν επίσης η κατάλληλη ευκαιρία για την εφαρμογή μιας πολύπλοκης εξωτερικής πολιτικής, στόχος της οποίας υπήρξε η ενίσχυση της βαλκανικής έριδας, μέσω μιας υποθετικής προστασίας σε περίπτωση επικείμενης εισβολής κατά βαλκανικής χώρας από μία άλλη.

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nikolaos_Zorbas.png

Ένα έτος αργότερα εκδηλώθηκε στην Ελλάδα το Κίνημα του 1909 στο Γουδί της Αθήνας. Το Κίνημα στο Γουδί ή Κίνημα του 1909 εκδηλώθηκε τη νύχτα προς την 15η Αυγούστου 1909 όταν ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος προχώρησε σε στάση που άλλαξε την ιστορία της νεώτερης Ελλάδας. Ο συνταγματάρχης Νικόλαος Ζορμπάς ήταν επικεφαλής του 'Εθνικού Κινήματος.

Ο «Στρατιωτικός Σύνδεσμος» γεννήθηκε από τη σύμπραξη μιας ομάδας υπαξιωματικών υπό τον ταγματάρχη Γεώργιο Σ. Καραϊσκάκη, εγγονό του στρατηγού της Ρούμελης, και μιας ομάδας κατώτερων αξιωματικών υπό τους Θεόδωρο Πάγκαλο και Επαμεινώνδα (Παμμίκο) Ζυμβρακάκη. Η ομάδα των υπαξιωματικών ιδρύθηκε πρώτη (συμμετείχαν σε αυτήν μεταξύ άλλων και οι Νικόλαος Πλαστήρας και Γεώργιος Κονδύλης) και είχε ως αιχμή επαγγελματικά αιτήματα. Η ομάδα των «λοχαγών» ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1908 με έναν πυρήνα περί τους υπολοχαγούς Θεόδωρο Πάγκαλο και Χρήστο Χατζημιχάλη. Αυτοί, υπέγραψαν το πρώτο πρωτόκολλο του «Στρατιωτικού Συνδέσμου».

Ο Σύνδεσμος ήλθε σε επαφή με την ομάδα Καραϊσκάκη, αλλά και με την ομάδα υπό τον ίλαρχο Παύλο Ζυμβρακάκη και έτσι άρχισε η ραγδαία επέκτασή της. Στις 25 Ιουνίου, 181 αξιωματικοί συγκεντρώθηκαν στο σπίτι του υπολοχαγού Χατζημιχάλη για τη σύνταξη προγραμματικών αρχών. Η διαρροή της είδησης προκάλεσε την πτώση της κυβέρνησης Θεοτόκη, ενώ οι κατευναστικές προς την Οθωμανική Αυτοκρατορία δηλώσεις (σχετικά με το Κρητικό και το Μακεδονικό) της κυβέρνησης Ράλλη προκάλεσαν την οργή του Συνδέσμου.

Τον Ιούνιο του 1909, μπροστά στο φόβο πραξικοπήματος, η κυβέρνηση Δ. Ράλλη επιτέθηκε στο Στρατιωτικό Σύνδεσμο με ένα κύμα μεταθέσεων, καθώς και παραπομπή 12 αξιωματικών σε ανακριτικό συμβούλιο προς απόταξη.

http://blackbiblos.blogspot.gr/p/blog-page_9730.html

Όταν η εφημερίδα Χρόνος, διερμηνεύοντας τις θέσεις του Συνδέσμου, επιτέθηκε κατά «της βουλευτικής φεουδαρχίας των κομματικών συμμοριών και των Αυλών», ζητώντας μεταρρυθμίσεις και απομάκρυνση του Διαδόχου Κωνσταντίνου, καθώς και των πριγκίπων από το στράτευμα, ο Ράλλης προχώρησε σε συλλήψεις. Ο κύβος είχε ριφθεί. Στις 14 Αυγούστου, με μια παράτολμη ενέργειά του, ο Πάγκαλος απελευθερώνει τους κρατουμένους αξιωματικούς Σάρρο και Ταμπακόπουλο, προκαλώντας την οργή του Ράλλη, που διατάζει επιφυλακή και δεκάδες συλλήψεων. Τη νύχτα προς τη 15η Αυγούστου, ο Σύνδεσμος προχωρά στο Κίνημα στο Γουδί το οποίο επικρατεί άμεσα.

Επικεφαλής του κινήματος τέθηκε ο συνταγματάρχης του πυροβολικού Νικόλαος Ζορμπάς, ο οποίος και οργάνωσε την ένοπλη στάση στο στρατόπεδο της φρουράς της Αθήνας στο Γουδί. Ο Ζορμπάς ήταν μετριοπαθής και συντηρητικός, που δεν επέτρεψε στην εξέγερση να πάρει ακραία αντιδυναστική μορφή, ενώ άλλος σημαντικός πρωταγωνιστής του, ήταν ο -νεαρός ανθυπολοχαγός τότε- Θεόδωρος Πάγκαλος, κινητήριος μοχλός της μυήσεως συναδέλφων του στην ενέργεια. Το πρόγραμμα του Συνδέσμου, σε ήπιο τόνο, με γενικές ευχές για μεταρρυθμίσεις στο στρατό, τη διοίκηση και την παιδεία, απέκλειε ρητά κάθε περίπτωση καθεστωτικής αλλαγής, δικτατορίας, συνταγματικής τροποποίησης ή κατάργησης της κυβέρνησης. Ζητούσε απλώς την απομάκρυνση του Διαδόχου Κωνσταντίνου και των υπόλοιπων πριγκίπων από το στράτευμα και πρότεινε σειρά μέτρων για στρατιωτική αναδιοργάνωση.

https://kars1918.files.wordpress.com/2010/03/057.jpg

Τους όρους των Επαναστατών αποδέχθηκε ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης, που σχημάτισε την κυβέρνηση Μαυρομιχάλη μετά την παραίτηση του Ράλλη, οπότε και ο αρχηγός του Συνδέσμου, Νικόλαος Ζορμπάς, έδωσε διαταγή στις επαναστατημένες μονάδες να γυρίσουν στις θέσεις τους, χωρίς έτσι να εγκαθιδρυθεί δικτατορία, σύμφωνα με τις παροτρύνσεις μεγάλης μάζας του λαού και του φοιτητικού κόσμου.

Το μεγαλειώδες συλλαλητήριο των συντεχνιών της Αθήνας και του Πειραιά, που πραγματοποιήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου, έκανε πρόδηλη πλέον την υποστήριξη του λαού στις θέσεις του Συνδέσμου, ενώ η υποστήριξη που βρήκε το Κίνημα προκάλεσε την έντονη ανησυχία των πολιτικών κομμάτων, του Θρόνου και των Ξένων Δυνάμεων. Από την έλευση του Βασιλιά Γεωργίου Α΄ το 1863 μέχρι το 1909, για 46 χρόνια, δεν υπήρξε καμία ανάμιξη του στρατού στη πολιτική.

Κατά τους επόμενους μήνες η πολιτική ζωή βασίζεται σε εύθραυστες ισορροπίες με εμφανείς τους κινδύνους της εκτροπής είτε προς την εμφύλια αναμέτρηση είτε προς την επιβολή στρατιωτικού καθεστώτος.  Εξάλλου, ο χαρακτήρας του Συνδέσμου δεν ήταν σαφής ιδεολογικά και πολιτικά ενώ η παρέμβασή του ήταν αποτέλεσμα δυσαρέσκειας απέναντι στα παλιά κόμματα και στα ανάκτορα.  Η κατάσταση ήταν μάλλον αδιέξοδη και πλέον γίνεται κοινή συνείδηση η ανάγκη για ομαλή διέξοδο από την πολιτική κρίση.

Ο Σύνδεσμος επιθυμούσε αρχικά την εγκαθίδρυση δικτατορίας, ωστόσο επικράτησαν οι πιο ψύχραιμες φωνές. Έτσι, μετά από πρόταση του λοχαγού Σάρρου, ο υπολοχαγός Κονταράτος βολιδοσκόπησε τον Οκτώβριο του 1909 τον Ελευθέριο Βενιζέλο ο οποίος είχε σχέση με το κίνημα. Ο Βενιζέλος έφθασε στον Πειραιά στις 28 Δεκεμβρίου 1909 και υπέδειξε τη μοναδική λύση: υπηρεσιακή κυβέρνηση και προκήρυξη εκλογών για την ανάδειξη αναθεωρητικής Βουλής για την πραγματοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Στις 22 Ιανουαρίου 1910 αναχωρούσε για την Κρήτη, έχοντας θεμελιώσει την αναμόρφωση της πολιτικής ζωής.

http://hellasworldnews.blogspot.gr/2015/05/martyries-apo-th-genoktonia-twn-pontiwn.html

Στη νέα κυβέρνηση Δραγούμη, ο Νικόλαος Ζορμπάς ανέλαβε Υπουργός Στρατιωτικών, ο Στέφανος Καλλέργης Εξωτερικών, ο δε Σύνδεσμος, μετά την προκήρυξη εκλογών για Αναθεωρητική Βουλή, διαλύθηκε, έχοντας επιτύχει τους σκοπούς του. Η " Επανάσταση του 1909 " αποτέλεσε το ιστορικό εφαλτήριο, όσον αφορά τον μετ' έπειτα στρατιωτικό προσανατολισμό της Ελλάδος. Το πεδίο λειτουργικότητας του Κινήματος στο Γουδί έφερε ποικίλες κατευθύνσεις, υποδεικνύοντας την πολιτική ύπαρξη του Στρατιωτικού Συνδέσμου. Συγκεκριμένα:

1) Κοινωνικός Προβληματισμός > Η αθηναϊκή κοινωνία, ούσα οδηγούμενη προς βαθμιαία αποδυνάμωση ισχύος, αναγεννήθηκε πνευματικώς, καθ' όσον αναδύθηκαν εκ νέου πολιτικές προσεγγίσεις του Ανατολικού Ζητήματος (βλέπε Ίων Δραγούμη).

2) Στρατιωτική Αναβάθμιση > Οι αξιωματικοί του Στρατιωτικού Συνδέσμου, όπου εν αθροίσματος του 20% της περιουσίας του Γεωργίου Αβέρωφ, χρηματοδότησαν την παραγγελία του ομώνυμου θωρακισμένου καταδρομικού και επέβαλλαν επιβαρυντικό πολεμικό εξοπλισμό, εις γνώσιν της απόσβεσης κατά την διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου.

3) Οικουμενικότητα > Η νομική καθιέρωση της επέμβασης του Στρατού στην πολιτική διαχείριση της Ελλάδος, απέκλειε τις αιγίδες του ολιγαρχικού φιλελευθερισμού (ως προς την πολιτειακή οργάνωση), υπηρετώντας τα λαϊκά ακούσματα προτροπής.

Τα τελικά αποτελέσματα των δύο παραπάνω κινημάτων τότε, για την Τουρκία ήταν η άμεση αρχή γενοκτονιών των μη Οθωμανικών πληθυσμών (π.χ. Αρμενίων, Ελλήνων) σε όλη την έκταση της Αυτοκρατορίας τους, η ήττες στους βαλκανικούς πολέμους, η συμμαχία με την Γερμανία στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο και η οριστική διάλυση και διαμελισμός αυτής. Για την Ελλάδα ήταν η πτώση και αλλαγή του διεφθαρμένου παλαιού πολιτικού προσωπικού, η εθνική αναζωογόνηση, η ενδυνάμωση της οικονομίας και του στρατού,  οι νίκες στους βαλκανικούς πολέμους και τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο καθώς και η μέγιστη επέκταση των συνόρων της Ελλάδας με την συνθήκη των Σεβρών.

Αντίστοιχα και σήμερα η Τουρκία για άλλη μία φορά είναι υπό την ηγεσία ενός νέου φανατικού ισλαμιστή που είχε ανάμεσα στα άλλα, ήδη κυνηγήσει τους χριστιανούς και άλλες θρησκευτικές μειονότητες (αλλά και εθνικές)  την εποχή της ηγεσίας και είχε ονομαστεί και «σουλτάνος» (με την βοήθεια των συνεργατών του Νταβούτογλου και Γκιουλ). Επίσης ήταν, ήταν φιλογερμανός και σύμμαχος της Μέρκελ, και προσπάθησε να έχει υπό τον έλεγχο του στον στρατό και κυνήγησε πολλούς αξιωματικούς.

Φιλοδοξούσε δε να πάρει τον τίτλο του χαλίφη του ισλάμ. Είχε δε εγκαθιδρύσει ένα κράτος τεράστιας απολυταρχίας και άκρατου χαφιεδισμού.  Επιχείρησε σε συνεργασία με το Κατάρ και την Σαουδική Αραβία, καθώς και την  ευγενική χορηγία και ενίσχυση του ISIS να εξοντώσει όλους τους πληθυσμούς του Ιράκ και της Συρίας (και άρχισε επίσης αυτούς τους διωγμούς και γενοκτονίες των εκατομμυρίων χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής και με την ευγενική χορηγία και βοήθεια των Γερμανών συμμάχων του, ακριβώς όπως έγινε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία  (η οποία τότε περιλάμβανε και το σημερινό Ιράκ και Συρία) πριν, κατά και μετά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο).

Στην Ελλάδα αντίστοιχα σοβούσε μία ισχυρή οικονομική κρίση, όπως το 1909, συνεχείς υποχωρήσεις και κατευναστικές προς την  Τουρκία δηλώσεις, δυσαρέσκεια απέναντι στα παλιά και νέα κόμματα και εξαιρετικά διεφθαρμένο πολιτικό προσωπικό. Ο λαός και οι ένοπλες δυνάμεις έβραζαν από αγανάκτηση και αρκούσε μία μόνο σπίθα για να ανάψει το φυτίλι.

Θα μπορούσε άραγε η ιστορία να επαναληφθεί όπως τότε; Θα ήταν εφικτό να υπάρξει πραξικόπημα στην Τουρκία (από τα τελευταία  ικανά ακόμα για τέτοιες μαύρες επιχειρήσεις  μέλη των στρατιωτικών της χώρας αυτής μετά την εξαιρετική αποδυνάμωση που έχουν υποστεί όπως είχε γίνει πριν το 1908) που να οδηγήσει στην πτώση της κυβέρνησης Ερντογάν  (μαζί  και των συνεργατών του Νταβούτογλου και Γκιουλ και οι οποίοι αντίθετα με την εξορία του Αμπντούλ Χαμίτ Β' είναι πιθανόν να έχουν σε τέτοια περίπτωση το τέλος του Μέντερες), ακόμα και αν αυτή κατορθώσει να σχηματίσει για ένα χρονικό διάστημα κυβέρνηση συνασπισμού με τους κεμαλιστές εθνικιστές; Και θα μπορούσε αυτή η πραξικοπηματική ηγεσία να μπλέξει την χώρα αυτή όπως τότε σε τυχοδιωκτικούς πολέμους σε γειτονικές χώρες (π.χ. Ελλάδα, Κύπρος, Συρία) που θα οδηγούσαν όπως τότε στην τελική ήττα και διάσπαση της;

Και θα μπορούσε αντίστοιχα στην Ελλάδα να κυριαρχήσει ένα κίνημα του λαού και του στρατού, το οποίο όπως το κίνημα στο Γουδί  θα οδηγούσε στην Ελλάδα στην πτώση και αλλαγή του διεφθαρμένου παλαιού πολιτικού προσωπικού, την εθνική αναζωογόνηση, την ενδυνάμωση της οικονομίας και του στρατού (και την λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την απόκρουση πιθανών απειλών στο εξωτερικό από τους Τούρκους και στο εσωτερικό από τους κατευθυνόμενους ισλαμιστές λαθρομετανάστες), και γενικότερα στην ανόρθωση της χώρας, αποφεύγοντας όπως το 1909 τις όποιες πιθανές σκέψεις κάποιων για πραξικόπημα και μετά την δρομολόγηση των απαιτητών αλλαγών θα  παρέδιδε ειρηνικά την ηγεσία σε μία πατριωτική κυβέρνηση;

Άγνωστο, αλλά σε μία τέτοια περίπτωση η ιστορία όχι μόνο δεν θα επαναλαμβανόταν σαν φάρσα ή τραγωδία, αλλά σαν μία ευτυχή συγκυρία, η οποία θα οδηγούσε για άλλη μία φόρα την χώρα μας στην δόξα, την ανάπτυξη και την απόλυτη ευημερία.