Η ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΑΡΕΜΦΕΡΗΣ ΕΝΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΩΣ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ

Η ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΑΡΕΜΦΕΡΗΣ ΕΝΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΩΣ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ

Γράφει ο ΑΛΩΠΗΞ

Ως γνωστόν, τα πολιτεύματα κατά την διάρκεια της ιστορίας, εξελίχθηκαν σε κάποιες διαδοχικές φάσεις, από την στιγμή που ξεκίνησε η ανθρώπινη διακυβέρνηση και ο πολιτισμός (http://www.triklopodia.gr/%ce%b7-%ce%b1%ce%bb%ce%bb%ce%b1%ce%b3%ce%b7-%cf%84%cf%89%ce%bd-%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%b9%cf%84%ce%b5%cf%85%ce%bc%ce%b1%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%b1-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b4%ce%b9%ce%b1/, https://alophx.blogspot.gr/2017/09/blog-post_49.html).

Έτσι, και σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, το πρώτο πολίτευμα ήταν η μοναρχία, το οποίο κυριαρχούσε, όταν οι βασιλείς έδειχναν δικαιοσύνη, ενδιαφέρον, αλλά και μετριοπάθεια στην διοίκηση των λαών τους.

Όταν οι ηγεμόνες αυτοί, έπαψαν να τηρούν όλες τις παραπάνω αρχές, και έγιναν αδύναμοι ή/και καταπιεστές (αυταρχικοί προς όλους, λαό και αριστοκράτες), τότε το πολίτευμα μεταμορφώθηκε σε τυραννικό, και όλοι συντάχτηκαν εναντίον των τυραννικών βασιλέων, μέχρι που αυτοί έχασαν τον θρόνο τους.

Στην εξουσία, τους διαδέχθηκαν οι πολιτικοί ηγέτες εκείνοι, οι οποίοι θεωρούταν πως είχαν τις περισσότερες αρετές, οι «άριστοι», κυρίως μέλη οίκων ευγενών, και μέσω αυτών, το πολίτευμα μετατράπηκε σε αριστοκρατικό.

Όταν όμως οι αριστοκράτες κατάντησαν φίλαρχοι (ήθελαν μόνο οι ίδιοι να μονοπωλούν την εξουσία για λογαριασμό τους) και άρχιζαν να ενδιαφέρονται μόνο για την περαιτέρω απόκτηση πλούτου, καταπιέζοντας τον λαό και εξοντώνοντας ακόμα και πολλούς άλλους αριστοκράτες για να τους πάρουν τα πλούτη (και αποδυναμώνοντας με τον τρόπο αυτό πολιτικά την ίδια τους την κοινωνική τάξη), το πολίτευμα έγινε ολιγαρχικό.

Η τυραννία, η απληστία, καθώς και η σκληρότητα των ολιγαρχών, ξεσήκωσε τον λαό εναντίον τους και σταδιακά αυτοί έχασαν την εξουσία.

Αυτό συνέβη, πρώτον με την βίαιη εξέγερση του λαού υπό την ηγεσία ενός φιλόδοξου ευγενικής ως επί το πλείστον καταγωγής ατόμου, το οποίο παίρνοντας με υποσχέσεις για μέτρα έναντι των άλλων ευγενών,  τον λαό με το μέρος του, πήρε την εξουσία (γνωστού ως τυράννου).

Και δεύτερον, μέσω συνδιαλλαγής ευγενών και λαού για διορισμό ενός ατόμου με απόλυτες εξουσίες για εύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης (με τον τίτλο του Αισυμνήτη, κάτι σαν τον δικτάτορα των Αρχαίων Ρωμαίων, αλλά και με απόλυτες πολιτικές εξουσίες, εκτός των στρατιωτικών, που είχαν μόνο οι Ρωμαίοι δικτάτορες).

Σταδιακά, τόσο τα πολιτεύματα που δημιούργησαν οι Αισυμνήτες (τα οποία ως επί το πλείστον μπορούσαν να θεωρηθούν ημιδημοκρατικά), όσο και οι τυραννίες, αποδείχθηκαν δύσχρηστα ή καταπιεστικά, και τελικά έπεσαν (κυρίως με εξεγέρσεις), παραχωρώντας την θέση τους σε δημοκρατικά κατά βάση πολιτεύματα.

Και σε αυτή την περίπτωση, η αλλαγή αυτή πραγματοποιήθηκε μέσω ενός αριστοκράτη, ο οποίος στην προσπάθεια του να κερδίσει την εξουσία από άλλους ευγενείς, μην βρίσκοντας άλλη λύση για να την αποκτήσει, στράφηκε στον λαό, υποσχόμενος ότι θα έπαιρνε πολλά ευνοϊκά πολιτικά και οικονομικά μετρά υπερ. του, αν τον  εξέλεγαν ως ηγέτη (ο Κλεισθένης στην Αθήνα που ήταν προγονός του Περικλή-https://alophx.blogspot.gr/2017/09/blog-post_98.html).

Και έτσι έγινε πράγματι, αν και όταν ο ίδιος ηγέτης, προσπάθησε να ανακαλέσει τα μέτρα αυτά, όταν κέρδισε τους αριστοκράτες εχθρούς του στην μάχη για την εξουσία, καλώντας μάλιστα σε βοήθεια τους Πέρσες, προκειμένου να γίνει ο νέος τύραννος της πόλης, ο λαός ξεσηκώθηκε εναντίον του και τον έδιωξε οριστικά από την εξουσία.

Το πολίτευμα έγινε σταδιακά πλήρως (ή κατ’ άλλους ακραία) δημοκρατικό (με τις μεταρρυθμίσεις του Εφιάλτη), αλλά σταδιακά, μετά τα Περσικά και την ίδρυση της Α’ Αθηναϊκής Συμμαχίας, οι Αθηναίοι δημοκρατικοί Αρχηγοί (κυρίως ο Περικλής), καταχράστηκαν τα χρήματα της (τα οποία προοριζόταν μόνο για την κοινή άμυνα έναντι των Περσών).

Και αυτό το έκαναν, έτσι ώστε μέσω αυτών, να μπορούν να χτίζουν τα κτίρια της Ακρόπολης, τον Παρθενώνα, αλλά και πολλές άλλες κατασκευές στην Αθήνα, συνάμα με την παροχή πολλών μισθών και επιδομάτων στους Αθηναίους (από τα χρήματα των συμμάχων τους πάντα), ως «κίνητρο» για την συνεχή ψήφο τους.

Αν κάποιος σύμμαχος αρνούνταν να πληρώσει, οι Αθηναίοι του επιτίθονταν βίαια, ενώ αν δεν έφταναν οι «οικειοθελείς αυτές χρηματικές συμβολές των συμμάχων», επιτίθονταν σε άλλες πόλεις και περιοχές, προκειμένου να γεμίσουν τα ταμεία τους (όπως π.χ. στην αποτυχημένη και τυχοδιωκτική εκστρατεία στην Αίγυπτο, υπό την ηγεσία του Περικλή), όπως ακριβώς έπρατταν και οι ολιγαρχικοί αντιπάλοι τους (Σπαρτή) (https://alophx.blogspot.gr/2017/09/blog-post_39.html).

[Δηλαδή σαν στις μέρες μας, οι ΗΠΑ του Τραμπ, να χτίζουν ουρανοξύστες στην Νέα Υόρκη με τα χρήματα των άλλων χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, ενώ να δίνουν σημαντικό μέρος αυτών ως επιδόματα στους φτωχούς Αμερικάνους, προκειμένου να εξασφαλίζουν συνεχώς την ψήφο τους σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις].

Τελικά, η δημοκρατία, μετατράπηκε σε μια επιθετική και ιμπεριαλιστική οχλοκρατία, στρέφοντας τους πάντες εναντίον της, μέχρι που και αυτή έπεσε οριστικά, κυρίως με τον Πελοποννησιακό Πόλεμο (https://alophx.blogspot.gr/2017/09/blog-post_37.html), αλλά και με όλους τους άλλους πολέμους που ακολούθησαν στην Ελλάδα, ως την ενοποίηση της από τον βασιλιά Φίλιππο και τον Μέγα Αλέξανδρο. 

Η ίδια πορεία ακολουθήθηκε και στην Αρχαία Ρώμη. Έτσι, όσο η μοναρχία (βασιλεία), που ήταν το πρώτο πολίτευμα της πόλης αυτής, κυβερνούσε αρχικά με μετριοπάθεια και δικαιοσύνη τους Ρωμαίους, κυριαρχούσε, αλλά όταν άρχισε να γίνεται τυραννική, έπεσε και την θέση της πήρε η αριστοκρατία, μέσω της Συγκλήτου και των υπάτων.

Όσο σε αυτή, κυριαρχούσαν άτομα ευγενικής μεν καταγωγής, τα οποία όμως είχαν πολιτικές αρχές, οι «άριστοι» (αριστοκράτες), αυτή συνέχιζε αρμονικά την λειτουργία της, αλλά όταν και αυτή κατάντησε μια άπληστη και φίλαρχη ολιγαρχία, η οποία καταπίεζε βάναυσα τον λαό, τότε και πάλι εμφανίστηκαν άτομα με πρόθεση να την ρίξουν.

Άτομα, τα οποία ήταν όπως και στην Ελλάδα, ευγενικής καταγωγής, τα οποία εκμεταλλευτήκαν το μίσος του λαού κατά των αριστοκρατών, υποσχόμενοι να λύσουν όλα τα προβλήματα του και να αντιταχτούν στην Σύγκλητο (Καίσαρας- http://alophx.blogspot.gr/2017/06/blog-post_54.html).

Με την «εκλογική πάντα βοήθεια (ψήφους)» των Ρωμαίων, η οποία τους βοήθησε να αποκτήσουν τα σημαντικότερα πολιτικά αξιώματα της πόλης, και με την βοήθεια του στρατού που απέκτησαν, εκδίωξαν τους συγκλητικούς και ανέλαβαν οι ίδιοι την εξουσία ως δικτάτορες (όπως οι τύραννοι ή οι Αισυμνήτες στην Αρχαιά Ελλάδα).

Σύντομα, δικτατορία έγινε μοναρχία (Αυτοκρατορία) και ο κύκλος επαναλήφθηκε με την πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (http://alophx.blogspot.gr/2016/12/406.html, http://alophx.blogspot.gr/2017/06/400-2017-update.html, http://alophx.blogspot.gr/2016/11/blog-post.html, http://alophx.blogspot.gr/2016/11/blog-post_37.html, http://alophx.blogspot.gr/2017/09/blog-post_84.html).

Σε αυτήν, εμφανίστηκαν πολλοί βάρβαροι βασιλείς (ή και Αυτοκράτορες όπως ο Καρλομάγνος), οι οποίοι απέκτησαν απολυτή εξουσία, μα όταν οι βασιλείς έγιναν βίαιοι ή αδύναμοι, οι αριστοκράτες τους «ανάγκασαν» με την βία να μοιραστούν την εξουσία μαζί τους, μετατρέποντας το πολίτευμα σε φεουδαρχικό (αριστοκρατικό).

Όταν όμως οι φεουδάρχες (αριστοκράτες) κατάντησαν φίλαρχοι (ήθελαν μόνο οι ίδιοι να μονοπωλούν την εξουσία για λογαριασμό τους) και άρχιζαν να ενδιαφέρονται μόνο για την περαιτέρω απόκτηση πλούτου, καταπιέζοντας τον λαό και εξοντώνοντας ακόμα και πολλούς άλλους όμοιους τους για να τους πάρουν τα πλούτη (και αποδυναμώνοντας με τον τρόπο αυτό πολιτικά την ίδια τους την κοινωνική τάξη), το πολίτευμα μετατράπηκε σε ολιγαρχικό.

Η τυραννία, η απληστία, καθώς και η σκληρότητα των ολιγαρχών, ξεσήκωσε τον λαό εναντίον τους και σταδιακά αυτοί έχασαν την εξουσία.

Αυτό συνέβη, πρώτον με την βίαιη εξέγερση του λαού υπό την ηγεσία φιλόδοξων (ευγενικής ή μη καταγωγής) ατόμων, το οποία παίρνοντας με υποσχέσεις για μέτρα έναντι των άλλων ευγενών,  τον λαό με το μέρος τους, πήραν με επαναστάσεις την εξουσία (και έμειναν γνωστά ως δημαγωγοί ή τύραννοι, π.χ. ο Ροβεσπιέρος στην Γαλλία- http://alophx.blogspot.gr/2017/09/blog-post_38.html, http://alophx.blogspot.gr/2017/09/1789-2016.html).

Η Δημοκρατία, κράτησε ελάχιστα και σύντομα το πολίτευμα, υπό την ηγεσία των ατόμων αυτών (των δημαγωγών), έγινε ιδιαίτερα καταπιεστικό και τυραννικό, μέχρις ότου μέλη της ιδίας της παράταξης των τυράννων, στράφηκαν εναντίον τους και τους έριξαν από την εξουσία.

Ακολούθησε το Διευθυντήριο, μια ολιγαρχική μορφή διακυβέρνησης, η οποία σύντομα έριξε το «προσωπείο» της μετριοπάθειας, και έγινε στυγνή ολιγαρχία, μέχρις ότου έπεσε και αυτή, υπό τον Ναπολέοντα, με τον στρατό, αλλά και υποσχόμενος επίσης μέτρα υπέρ του λαού, κατέλαβε την εξουσία και μεταμόρφωσε το πολίτευμα ξανά σε μοναρχικό (Αυτοκρατορία).

Τα ίδια ακριβώς γεγονότα, συνέβησαν και με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν με το πέρας αυτού, και την πτώση των ισχυρών Αυτοκρατοριών (μοναρχιών) της Ευρωπαϊκής Ηπείρου (Ρωσικής, Γερμανικής, Οθωμανικής, Αυστρουγγρικής), αλλά και τα σημαντικά κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα που δημιουργήθηκαν τόσο στις νικήτριες, όσο και τις νικημένες χώρες, εγκαθιδρύθηκαν στις περισσότερες από αυτές δημοκρατικά καθεστώτα, είτε με εξεγέρσεις (π.χ. Φεβρουαριανή Επανάσταση στην Ρωσία) ή χωρίς.

Σύντομα όμως, τα αδύναμα αυτά δημοκρατικά καθεστώτα, κατέρρευσαν, είτε με πραξικοπήματα (π.χ. το υποκινούμενο από το εξωτερικό πραξικόπημα των Μπολσεβίκων το 1917 στην Ρωσία, γνωστό ως «Οκτωβριανή Επανάσταση» (http://www.triklopodia.gr/%ce%bf-%cf%86%ce%b1%cf%83%ce%b9%cf%83%ce%bc%ce%bf%cf%83-%ce%bf-%ce%ba%ce%bf%ce%bc%ce%bc%ce%bf%cf%85%ce%bd%ce%b9%cf%83%ce%bc%ce%bf%cf%83-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bf%ce%b9-%cf%83%ce%b7%ce%bc%ce%b5%cf%81/) ή η «Πορεία προς την  Ρώμη» του Μουσολίνι στην Ιταλία το 1922), είτε με εκλογές (π.χ. η άνοδος Χίτλερ στην εξουσία το 1933).

Οι δημοκρατίες, οι οποίες παρέμειναν στην Ευρώπη, ήταν ελάχιστες, ενώ αυτές υποστήριξαν τα αντιλαϊκά συμφέροντα οικονομικών ολιγαρχιών ή αντεθνικές πολιτικές, και λόγω αυτών τους των πράξεων, μετά από αντίδραση των λαών, η Ευρώπη γέμισε με δικτατορικά δημαγωγικά καθεστώτα (σαν τις τυραννίες της Αρχαίας Ελλάδας), φασιστικά ή κομουνιστικά, τα οποία μαζί με τους δυτικούς δημοκρατικούς αντιπάλους τους, «έσυραν» την Ευρώπη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Με το πέρας του πολέμου αυτού και κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου που ακολουθήσε, πολλές από τις πρώην φασιστικές δικτατορίες, απλά αντικαταστάθηκαν με κομμουνιστικές (στο ανατολικό μπλοκ), ενώ αρκετές χώρες με Βασιλικά καθεστώτα, μετά από ένα ενδιάμεσο «δικτατορικό διάλειμμά», έγιναν δημοκρατίες (π.χ. Ιταλία, Ελλάδα).

Με την λήξη του Ψυχρού Πολέμου, τα κομμουνιστικά καθεστώτα κατέρρευσαν, και κυριάρχησε σχεδόν παντού στην Ευρώπη η δημοκρατία, μέχρι και την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης (και στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο) το 2008.

Ως τότε, είχε πραγματοποιηθεί ουσιαστικά η μετατροπή των ως τότε κοινοβουλευτικών δημοκρατιών, σε στυγνά ολιγαρχικά καθεστώτα (μόνο κατ’ όνομα ήταν πια δημοκρατίες) τα οποία καταπίεζαν ανελέητα τον λαό.

Τα γεγονότα αυτά, σε συνδυασμό με την ακραία λαθρομεταναστευτική κρίση που ακολούθησε, την ισλαμική τρομοκρατία, αλλά και την καταπίεση της πίστης, της ιστορίας και των πολιτισμών των ευρωπαϊκών λαών από την ΕΕ, οδηγέ για άλλη μια φορά στην άνοδο δημαγωγών, ακροδεξιάς ή ακροαριστερής ιδεολογίας, σε όλες σχεδόν τις χώρες της ΕΕ (http://www.triklopodia.gr/%CE%BF-%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%83-%CE%BF-%CE%BA%CE%BF%CE%BC%CE%BC%CE%BF%CF%85%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%83-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B5%CF%81/).

Πια θα είναι άραγε η κατάληξη αυτή την φορά της ιστορίας; Θα γεμίσει άραγε για άλλη μια φορά η Ευρώπη με αυταρχικά καθεστώτα ή δικτατορίες όπως στον Μεσοπόλεμο, τα οποία σταδιακά θα φέρουν την σύγκρουση και θα διαλύσουν την ΕΕ ή θα υπάρξει διαφορετική κατάληξη αυτή την φορά;

Άγνωστο, αλλά καλό θα είναι να έχουμε τον νου μας, έτσι ώστε να μην επαναληφθούν για παρεμφερή τραγικά γεγονότα στην Ήπειρο μας από τους μόνιμα αδίστακτους ηγέτες της, των οποίων η υποκριτική και ύπουλη (προς τους λαούς τους) συμπεριφορά  θα μπορούσε να εκφραστεί θαυμάσια από την φράση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού: «υποκριτές, τα σημάδια στον ουρανό μπορείτε να τα διακρίνετε, αλλά τα σημεία των καιρών δεν μπορείτε να τα καταλάβετε»;