Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΦΥΛΕΣ ΣΤΑ ΠΡΩΙΜΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΡΑΤΗ

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΦΥΛΕΣ  ΣΤΑ ΠΡΩΙΜΑ ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΚΡΑΤΗ

Γράφει ο ΑΛΩΠΗΞ

Ως γνωστόν, κατά την διάρκεια της ιστορίας,  υπήρξε μία μεγάλη εξέλιξη από τις μικρές ομάδες μέχρι να φτάσουμε στα  τα σημερινά μεγάλα κράτη  του  του κόσμου, καθώς και στις αυτοκρατορίες των διάφορων εποχών.

Έτσι, αρχικά οι ανθρώπινες κοινωνίες αποτελούνταν από διάφορες ομάδες, οι οποίες συνήθως ήταν αριθμητικά κάτω των 100 ατόμων,  συγγενικές συνήθως μεταξύ τους. Αυτές οι ομάδες, ήταν είτε κυνηγοί, είτε συλλέκτες διαφόρων φυτών και ήταν εποχιακά μετακινούμενες, ανάλογα με τις εποχές από περιοχή σε περιοχή. Με στόχο πάντα, την εύρεση τροφής και θηραμάτων, αλλά παράλληλα και λόγω της εναλλαγής των εποχών, αφού όταν τα μέρη που βρίσκονται γινόταν υπέρμετρα κρύα, αυτές μετακινούνταν σε θερμότερα.

Στις ομάδες αυτές, οι οποίες έζησαν πριν περίπου 12.000 έτη, δεν υπήρχαν αυτό που θα λέγαμε σήμερα τυπικοί και μόνιμοι ηγέτες, αλλά ούτε επίσης και κάποιες φανερές οικονομικές διαφορές ή ανισότητες και διαφορές στην κοινωνική θέση των μελών τους.

Επίσης, οι ομάδες αυτές έστηναν καταυλισμούς στα διάφορα μέρη τα οποία πήγαιναν, καθώς επίσης και σκηνές-καλύβες και σε αυτούς χρησιμοποιούσαν διάφορα εργαλεία, τα οποία χρησίμευαν, τόσο για την σφαγή των ζώων, όσο επίσης και για την κατασκευή ρούχων ή άλλων εργαλείων.

Η θρησκευτική οργάνωση αυτών των ομάδων, βρισκόταν υπό την διοίκηση των σαμάνων ενώ έχουν βρεθεί πολυάριθμα αρχαιολογικά ευρήματα κατά την διάρκεια πολλών αρχαιολογικών ανασκαφών σε περιοχές που αυτές οι ομάδες διαβιούσαν.

Σε αυτές, ανακαλύφθηκαν καταυλισμοί και χώροι επεξεργασίας των δερμάτων των ζώων, καθώς και κατασκευής εργαλείων στην θέσεις όπου βρίσκονταν οι ομάδες. Η δε ζωή αυτών των πληθυσμών, θα μπορούσε να παραλληλιστεί με αυτό τον τρόπο ζωής των σημερινών Αβορίγινων της Αυστραλίας.

Με την πάροδο όμως των χρόνων, αυτές οι ομάδες μεγάλωσαν αριθμητικά οι και αναμείχθηκαν και σύναψαν συμμαχίες με κάποιες άλλες, συγγενείς και μη, φυλετικές ομάδες, δημιουργώντας μεγαλύτερα αριθμητικά μεγέθη, τα οποία κυμαίνονταν από αρκετές εκατοντάδων άτομα, έως μερικές χιλιάδες το πολύ, οι οποίες ονομάστηκαν  μετέπειτα φυλές.

Στην κατά κάποιο τρόπο συνομοσπονδία αυτή των ομάδων, η κοινωνία αυτών είχε εξελιχθεί από το νομαδικό στάδιο, σε αυτό το στάδιο της μόνιμης διαβίωσης σε χωριό, ενώ οι κάτοικοι στράφηκαν προς την γεωργία, δηλαδή την καλλιέργεια της γης, καθώς και την εξημέρωση ζώων. Όμως, αν υπήρχε ανάγκη, κατά κάποιες χρονικές περιόδους, οι ομάδες αυτές μπορούσαν να μετακινηθούν από περιοχή σε περιοχή εποχιακά για την εύρεση ζώων.

Στις κοινωνίες αυτές,  η διοίκηση ήταν ουσιαστικά συλλογική, ο βαθμός συγγένειας έπαιζε σημαντικό ρόλο, ενώ διορίζονταν κατά καιρούς όταν υπήρχε ανάγκη ένας τυπικός αρχηγός. Μερικές φορές, οι φυλές αυτές είχαν και αξιωματούχους, όμως αυτοί δεν είχαν, ούτε την δύναμη, ούτε την απαραίτητη οικονομική και κοινωνική βάση, προκειμένου να μπορούν να επιβληθούν και να επιβάλλουν την εξουσία τους στα άλλα μέλη των φυλών, όντας και οι ίδιοι αδύναμοι.

[Μάλιστα στις κοινωνίες αυτές, επικρατούσε μία «πρώιμη μορφή δημοκρατίας», αφού τα κυρίαρχα αρσενικά μέλη αυτών, αποφάσιζαν από κοινού και όχι μεμωνομένα για θέματα που τις αφορούσαν].

Οι κοινωνίες αυτές, εμφανίστηκαν με βάση τα σύγχρονα αρχαιολογικά ευρήματα, ανάμεσα στα έτη 7.000 και 6.000 προ Χριστού στην Μεσοποταμία, ενώ στην Ευρώπη εμφανίστηκαν από το 4.000 προ Χριστού περίπου.

Πολλές φορές, οι φυλές αυτές έκαναν εισβολές και επιδρομές στα εδάφη άλλων φυλών, με στόχο την αρπαγή των ζώων, καθώς και των γυναικών αυτών, για την αύξηση του γυναικείου πληθυσμού, καθώς και την αναπαραγωγή των ίδιων.

Η θρησκεία αυτών των φυλών, βρισκόταν συνήθως στα χέρια ενός γέροντος θεουργού-ιερέα, ο οποίος διεξήγαγε διάφορες θρησκευτικές και ιερατικές τελετουργίες, με βάση ημερολογιακές τελετές, χωρίς να υπάρχουν όμως  σε αυτές μεγάλα και συγκεκριμένα Ιερά.

Η αμέσως επόμενη εξέλιξη, μετά τις φυλές, ήταν η ανάπτυξη των αρχηγικών κοινωνιών. Αυτό συνέβη, όταν πολλές από τις πρώην φυλές, άρχισαν να συμμαχούν και να ενώνονται μεταξύ τους, σχηματίζοντας μεγάλες ομάδες, τις αρχικές κοινωνίες που αναφέραμε ήδη, οι οποίες έλκυαν όλες την καταγωγή τους από έναν κοινό πρόγονο.

Στις ομάδες αυτές, τα διάφορα σόγια είχαν πάρα πολύ μεγάλη δύναμη και το ισχυρότερο και ηγετικό, όπως θα έλεγε κανείς σόι, ήταν αυτό το οποίο ήταν το αρχαιότερο και βρίσκονταν από άποψη καταγωγής κοντύτερα στον απώτερο προπάτορα των κοινωνιών αυτών.

Οι κοινωνίες αυτές, διοικούνταν λοιπόν από έναν κληρονομικό πια αρχηγό και κοινωνία άλλαξε, καθώς επίσης και κοινωνική διαστρωμάτωση αυτής, αφού το κύρος, η τάξη, η κατανομή εργασίας,  τα αξιώματα, καθώς και η κατανομή της γης, δεν δινόταν πια στον καθένα ανάλογα με την αξία του, αλλά με βάση το ποσό κοντά βρισκόταν κανείς συγγενικά στο αρχαιότερο σόι, καθώς και στην συγγένεια που είχε αυτός με τον αρχηγό.

Οι κοινωνίες αυτές, είχαν πει ένα οχυρωμένο κέντρο εξουσίας, το οποίο  χωρίζονταν σε δωμάτια για τον αρχηγό, τους υπηρέτες και τους στρατιώτες. Σε ξεχωριστά κτίρια δε κατοικούσε  απλός λαός.

[Άλλωστε, είναι γνωστή η τάση που έχουν από την προϊστορία ακόμα οι άνθρωποι να στρέφονται σε ισχυρές ηγετικές και πολίτικες φιγούρες για καθοδήγηση και προστασία, όπως ακριβώς γίνεται και στις μέρες μας].

Στις κοινωνίες αυτές, υπήρχε ένα κοινό ιερατικό κέντρο, το οποίο που αποτελούσε επίσης κατά κάποιο τρόπο και ένα κέντρο διοίκησης, καθώς και εστία της πολιτείας, η οποία όμως στην περίπτωση αυτήν ήταν ένα μόνιμο αστικό κέντρο, το οποίο όμως δεν  ούτε είχε βέβαια μόνιμη γραφειοκρατία. Παράλληλα, υπήρχαν και σημαντικές θέσεις και αξιώματα σε μικρότερες πόλεις και περιοχές.

Επίσης στην κεντρική πόλη,  υπήρχαν πιο μνημεία μεγάλων διαστάσεων, ενώ ο αρχηγός ήταν παράλληλα και ιερέας των θεών με πολλά θρησκευτικά καθήκοντα. Οι πολεμιστές, ήταν μια ανώτερη κοινωνική τάξη και κατείχαν υψηλή κοινωνική θέση και πλούτο.

Οι αγρότες, έδιναν ένα μέρος της παραγωγής τους στο βασιλιά, για να μπορεί να πληρώνει τους αξιωματούχους και τους στρατιώτες του, αλλά και για να μπορεί να φτιάχνει τα μνημεία, όπως π.χ. το Stonehenge στην Αγγλία.

Κάποιοι από τους ηγέτες αυτούς, κατάφεραν να γίνουν ηγέτες των κοινωνιών αυτών, χάρις στον πλούτο που είχαν συλλέξει, είτε μέσω επιδρομών σε άλλες φυλές και αρχηγικές κοινωνίες και με τις νίκες τους  και τις ικανότητές τους, εξασφάλισαν το κύρος το οποίο χρειαζόταν για να ανακηρυχθούν αρχηγοί.

Οι κοινωνίες αυτές, ανέπτυξαν το εμπόριο σε πολύ σημαντικό βαθμό, αφού ήταν αυτές οι οποίες άρχισαν την ανταλλακτική οικονομία με άλλες παρεμφερείς αρχικές κοινωνίες.

Στην σύγχρονη εποχή, οι λαοί, οι οποίοι θα μπορούσε να πει κανείς ότι ακολούθησαν αυτό το είδος κοινωνίας, ήταν οι Σκύθες, οι Μογγόλοι, καθώς και οι Ούννοι.

Η αμέσως επόμενη μορφή εξέλιξη της κοινωνίας, ήταν αυτό που θα μπορούσαμε σήμερα να πούμε και να αποκαλέσουμε ως πρώιμα κράτη.  Αυτά ήταν η εξέλιξη των αρχηγικών κοινωνιών, όπου η μοναρχία είχε πια αποκτήσει σχεδόν απόλυτη εξουσία.

Αυτή, μπορούσε επίσης να θεσπίζει νόμους, είχε ένα μόνιμο ικανό εκπαιδευμένο και τακτικό στρατό, ενώ και η κοινωνική διαστρωμάτωση είχε πια μονιμοποιηθεί. Για τον λόγο αυτό, η κοινωνία αυτή, δεν εξαρτιόνταν πια από τις σχέσεις συγγένειας, αλλά κυρίως από τον μονάρχη και  στους συγγενείς του, καθώς επίσης και τους ισχυρούς πολεμιστές ηγέτες, οι οποίοι  ήταν σύμμαχοι του βασιλιά  και έγιναν στην συνέχεια αριστοκράτες αρχηγοί και πρόγονοι των αριστοκρατικών οικογενειών.

Παράλληλα, αμέσως μετά από αυτές τις τάξεις, υπήρχαν ιερείς, οι τεχνίτες, καθώς και οι κατώτερες τάξεις των αγροτών και των δουλοπάροικων.

Οι αρμοδιότητες των βασιλιάδων, είχαν χωριστεί από αυτές των ιερέων,  ενώ υπήρχε ένα κύριο Θρησκευτικό κέντρο στην πρωτεύουσα του εκάστοτε βασιλιά, καθώς επίσης και μικροί ναοί σε όλη την επικράτεια μικρή, ενώ επικρατούσε στα πρώιμα αυτά κράτη, ο μονοθεϊσμός ή ο πολυθεϊσμός.

Όλη η κοινωνία ανήκει ουσιαστικά στον μονάρχη και στους συγγενείς του, οι οποίοι επιβάλλουν φόρους σε όλο τον πληθυσμό. Υπάρχει κεντρική διοίκηση, καθώς και μόνιμη γραφειοκρατία, αλλά το κράτος λαμβάνει και έσοδα με την μορφή διοδίων, εκτός από τους φόρους.

Επίσης υπάρχει και φορολόγηση μέρους της αγροτικής παραγωγής, έτσι ώστε ο βασιλιάς να μπορεί να πληρώνει τους δημοσίους υπαλλήλους του, καθώς και τον στρατό του, ενώ  ένα μέρος των προϊόντων αυτών, δινόταν ως αναδιανομή στον λαό, προκειμένου να μπορεί να τον κρατά ευχαριστημένο βασιλιάς και με το μέρος του.

Ότι δηλαδή ακριβώς έγινε και στην μεσαιωνική εποχή, όταν από τις βαρβαρικές φυλές που είχαν καταλάβει την Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, αναδείχθηκαν σε αυτές, από κάποιες οικογένειες ανάμεσα στους ισχυρούς αρχηγούς των φύλων αυτών, κάποιες ηγετικές φυσιογνωμίες.

Αυτές, χάρις στην πολεμική ικανότητά τους και τον πλούτο τους, κατάφεραν να αναδειχθούν περισσότερο από τις άλλες και να ανακηρυχθούν βασιλείς στις φυλές αυτές, αξιοποιώντας παράλληλα πολλές φορές εκτός των προσόντων τους, επίσης και την αρχαιότητα που είχαν αυτές.

Άλλωστε, οι ίδιες ισχυριζόταν, ότι έλκυαν κοινή καταγωγή από έναν κοινό πρόγονο, ενώ χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτών, αποτελούσαν οι Φράγκοι της Γαλλίας και συγκεκριμένα τους Μεροβίγγειοι βασιλείς.

Επίσης, το εμπόριο στις κοινωνίες αυτές, έχει να πλυθυνθεί υπέρμετρα, ο δε πληθυσμός των κρατών αυτών κυμαίνονταν από 5.000 πολλές φορές μέχρι και 20 χιλιάδες ατόμων, ενώ υπάρχουν και τα κτίρια, στα οποία στεγάζεται πια η δημόσια γραφειοκρατία, οι στρατιώτες, καθώς και η υπόλοιπη ιεραρχία.

Υπάρχει όμως και ένα κέντρο-πρωτεύουσα, γύρω από το οποίο βρίσκονται και εξαρτώνται πολλά χωριά και μικρότερες πόλεις της περιφέρειας, οι όποιες άλλες είναι οχυρωμένες,  αλλά υπάρχει και περιφρούρηση των συνόρων, καθώς και διόδια και μεγάλα ανάκτορα,

 Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων πόλεων, αποτελούσαν οι Ελληνικές πόλεις-κράτη, οι οποίες ενώθηκαν μετά από πολλές μάχες και πολέμους από διάφορους ικανούς πολεμικούς αρχηγούς,  όπως τους Μυκηναίους τον καιρό της Τρωικής εκστρατείας υπό τον Αγαμέμνονα.

Αλλά και οι αρχαίες πόλεις-κράτη-Βασιλεία της Κίνας, ενώθηκαν ύστερα από πολλές μάχες από τον πρώτο αυτοκράτορα της Κίνας, τον Σιν Χουανγκ Τι, ενώ οι πόλεις-κράτη-βασίλεια της Σουμερίας και της Αρκαδίας, ενώθηκαν από τους  Λουγγάζι  και Σαργών τον Μέγα.

Οι πόλεις-κράτη αυτές, αποτέλεσαν τα πρώιμα εθνικά κράτη, τα οποία στην συνέχεια, σε μεταγενέστερες εποχές εξελίχθηκαν στα σύγχρονα κράτη που ξέρουμε σήμερα. Αυτά, αναπτύχθηκαν σε αυτό το διάστημα και κατάφεραν να καταλάβουν ακόμα και τεράστιο μέρος του κόσμου, όπως λόγου χάρη οι σύγχρονοι χώρες της Αγγλίας, της Γαλλίας ή της Γερμανίας, των οποίων οι Αυτοκρατορίες υπήρξαν παγκόσμιες.

[Βέβαια, εδώ θα πρέπει να σκεφτεί κανείς και τους πρώτους ανθρώπους, είχαν να αντιμετωπίσουν αρχικά την ίδια την φύση, καθώς και τα άγρια θηρία, τα οποία υπήρχαν σε αυτήν και τα οποία κατάφεραν να νικήσουν και να υποτάξουν, χάρις στην ανάπτυξη των εργαλείων, καθώς και τη χρήση της φωτιάς.

Επίσης, οι πρώτοι άνθρωποι δεν είχαν μόνιμες κατοικίες και ζούσαν σε καλύβες ή σε σπηλιές  και μόνο χάρη στο θάρρος και την ανάπτυξη της τεχνολογίας την οποία πέτυχαν, κατάφεραν κατακτήσουν την φύση και να επεκταθούν].

Στα πρώιμα κράτη, το εμπόριο αναπτύχθηκε σημαντικά, ενώ υπήρχε και μία ανεπτυγμένη γράφει με ειδικούς γράφεις για την χρήση αυτής.

Ένα πάρα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας πόλης στην Αρχαιότητα, αποτελεί αρχαία Ρώμη, η οποία αφού πρώτα  υπέταξε και ένωσε με πολέμους τις πόλεις-κράτη  της Ιταλίας, στην συνέχεια κατάφερε να καταλάβει και άλλες Αυτοκρατορίες, όπως λόγου χάρη την Καρχηδόνα στην Μεσόγειο και να ιδρύσει μία μεγάλη και πανίσχυρη Αυτοκρατορία.

Αμέσως μετά, η Ρώμη επεκτάθηκε περαιτέρω και έγινε πολύ ισχυρή, όμως αργότερα, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της εισβολής των βαρβαρικών φύλων στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία,  η οποία χωρίστηκε σε δυτικό και ανατολικό μέρος, το δυτικό τμήμα, έπεσε οριστικά στα χέρια των βαρβάρων κατά την διάρκεια του πέμπτου μετά Χριστόν αιώνα.

Στην συνέχεια όμως και αυτές οι βαρβαρικές φυλές, καθώς και οι αρχηγοί  αυτών, συγκρούστηκαν μεταξύ τους για την κυριαρχία στην περιοχή αυτή, ενώ με τις ικανότητες και την πολεμική ικανότητα τους, οι Φράγκοι κέρδισαν τις υπόλοιπες, π.χ. τους Λομβάρδος, τους Βησιγότθους, καθώς επίσης και τους Αλαμάνους και τους Αβάρους και δημιούργησαν ένα μεγάλο κράτος,  υπό την ηγεσία του Καρλομάγνου.

Τα κράτη αυτά,  τόσο στην Αρχαιότητα, όσο και στο Μεσαίωνα, είχαν κάποιους κοινούς θεσμούς και αξίες, όπως λόγου χάρη μία κοινή γλώσσα και πολιτισμό ήθη έθιμα, καθώς και την συνείδηση της εθνικής της ομοιογένειας.

Επίσης, όπως στους Αρχαίους Μυκηναίους, ο ανώτατος Άρχοντας ήταν ο Άναξ, δηλαδή ο βασιλιάς, ο όποιος μαζί με τους τεχνίτες, τους συγγενείς και τους ιερείς, αποτελούσαν τις ανώτερες τάξεις, ενώ πιο κάτω βρισκόταν οι αγρότες.

Το πολιτικό σύστημα της εποχής, ήταν η απόλυτη μοναρχία, ενώ αυτό ήταν παράλληλα και φεουδαρχικό. Οι ευγενείς, είχαν ολόσωμες σιδερένιες πανοπλίες και προτιμούσαν τις προσωπικές μονομαχίες, ενώ θεωρούσαν δειλία την χρήση τόξων εναντίον τους,  δηλαδή είχαν ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά, ήθη έθιμα αξίες και ιδέες που είχαν μετέπειτα και οι φεουδάρχες ιππότες και βασιλείς κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα.

Επίσης, στην Αρχαιότητα, στον Μεσαίωνα, καθώς και στην νεότερη εποχή, υπήρχαν ικανοί ηγέτες κρατών, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος, ο  οποίος κατάλαβε την Περσική Αυτοκρατορία, οι  κοκκινσταδόρες  οι οποίοι κατέλαβαν το Μεξικό και το Περού, ο Τζένκινς Χαν, ο οποίος κατέλαβε την Αυτοκρατορία των Χωρασμίων στο  Ιράν, καθώς και ο μέγας Ναπολέοντας αργότερα,  οι οποίοι κατόρθωσαν χάρις στις ικανότητες τους να εγκαθιδρύσουν παγκόσμιες Αυτοκρατορίες.

Από όλα τα παραπάνω, συνεπάγεται, ότι η ανάπτυξη της ανθρωπότητας από μικρές ομάδες προς τα συνεχόμενα κράτη υπήρξε σταδιακή και η παραπάνω ανάλυση μας δείχνει ποσό λογική συνέχεια και συνέπεια των έργων των ανθρώπων από την αρχή της ιστορίας του υπήρξε τελικά αυτή.