ΟΙ ΤΡΙΑΚΟΝΤΑ ΤΥΡΑΝΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΩΡΙΝΟΥΣ ΗΓΕΤΕΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ---ΠΩΣ ΠΙΘΑΝΟΝ ΘΑ ΕΞΕΛΙΧΘΟΥΝ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΗΜΕΡΑ
Γράφει ο ΑΛΩΠΗΞ
13-7-2015
Μετά την ταπεινωτική ήττα των
Αθηνών στον Πελοποννησιακό Πόλεμο στους Αιγός ποταμούς ,η Πάραλος έφερε στον
Πειραιά την είδηση για τη συμφορά. Η Πάραλος ήταν ένα από τα έξι ιερά πλοία της
Αθηναϊκής Δημοκρατίας. H λύπη των Αθηναίων ήταν μεγάλη, έμειναν όλη τη νύχτα
ξάγρυπνοι. Την άλλη μέρα όμως ετοιμάστηκαν να αμυνθούν. Αποφάσισαν να
επισκευάσουν τα τείχη, να εγκαταστήσουν φρουρούς και να περιμένουν την
πολιορκία.
Tώρα δεν έμενε παρά η κατάληψη
των Aθηνών. O Λύσανδρος ειδοποίησε τον Άγι που βρισκόταν στη Δεκέλεια και τους
εφόρους της Σπάρτης ότι θα πήγαινε στον Πειραιά με 200 πλοία. O άλλος βασιλιάς
της Σπάρτης, ο Παυσανίας, με τον υπόλοιπο στρατό και τους συμμάχους, εκτός από
τους Aργείους, εισέβαλε στην Αττική, στρατοπέδευσε κοντά στα τείχη και άρχισε
να πολιορκεί την πόλη.
Oι Aθηναίοι, όσο υπήρχαν τρόφιμα
αντιστέκονταν. Όταν όμως αυτά τελείωσαν και οι άνθρωποι άρχισαν να πεθαίνουν
από την πείνα, οι Αθηναίοι απελπισμένοι εξέλεξαν ύστερα από πρόταση του
Θηραμένη δέκα πρέσβεις με απόλυτη εξουσία στην συνομολόγηση ειρήνς με την
Σπάρτη και με επικεφαλής τον ίδιο, και τους
έστειλαν ως πρέσβεις στην
Δεκέλεια, στον Άγι, με όρους για την ειρήνη. O Άγις όμως τους παρέπεμψε στη
Σπάρτη.
Oι εννέα πρέσβεις των Aθηναίων,
με δέκατο τον Θηραμένη, πήγαν στη Σπάρτη και παρουσιάστηκαν στο Συνέδριο (Ο
Θηραμένης ήταν κεντρική προσωπικότητα σε τέσσερα μεγάλα επεισόδια της αθηναϊκής
ιστορίας. Εμφανίστηκε στο προσκήνιο το 411 π.Χ ως ένας από τους αρχηγούς του
πραξικοπήματος, αλλά, καθώς οι απόψεις του και οι απόψεις των άλλων ηγετών ήταν
διαφορετικές, άρχισε να είναι αντίθετος με τις υπαγορεύσεις τους και έλαβε τη
διοίκηση στην αντικατάσταση της στενής ολιγαρχίας που είχε επιβάλει με μια πιο
ευρεία ολιγαρχία. Υπηρέτησε ως στρατηγός για αρκετά χρόνια μετά από το πραξικόπημα,
αλλά δεν επανεκλέχθηκε στρατηγός το 407 π.Χ. Μετά τη ναυμαχία των Αργινουσών,
στην οποία συμμετείχε ως τριηράρχης, διορίστηκε υπεύθυνος για τη διάσωση των
Αθηναίων ναυτών από τη βύθιση των πλοίων, αλλά δεν τα κατάφερε εξαιτίας
καταιγίδας. Αυτό το περιστατικό προκάλεσε τεράστιο σάλο στην Αθήνα, στην οποία
ο Θηραμένης έπρεπε να απαλλάξει τον εαυτό του από την ευθύνη για την
αποτυχημένη διάσωση - η διαμάχη έληξε με την εκτέλεση των έξι στρατηγών που
ανέλαβαν τη διοίκηση στη μάχη. Μετά την ήττα των Αθηναίων στη ναυμαχία στους
Αιγός Ποταμούς. Ο Θηραμένης φρόντισε τους όρους υποταγής της Αθήνας στη Σπάρτη,
καθυστερώντας σκόπιμα τις συζητήσεις και παρατείνοντας χρονικά υπέρμετρα την
παραμονή του στην Σπάρτη, με την συνεργασία και την σύμφωνη γνώμη των ίδιων των
Σπαρτιατών, μέχρι να εξαντληθούν πλήρως τα τρόφιμα και το κουράγιο των
Αθηναίων, έτσι ώστε να δεχτούν όλους τους όρους που θα τους επέβαλε η Σπάρτη
και η Αθηναική ολιγαρχία).
Eκεί οι Kορίνθιοι, και προ πάντων
οι Θηβαίοι, και πολλοί άλλοι έλεγαν στους Σπαρτιάτες να μη συνομολογήσουν
ειρήνη, αλλά να καταστρέψουν την πόλη και να εξανδραποδίσουν τους κατοίκους
της. Oι Λακεδαιμόνιοι, όμως, αρνήθηκαν να υποδουλώσουν πόλη η οποία τόσα είχε
προσφέρει στην Eλλάδα. Έτσι αποφάσισαν να κάνουν ειρήνη με όρους την
κατακρήμνιση των Mακρών Tειχών και των Tειχών του Πειραιά και την παράδοση όλων
των πλοίων εκτός από δώδεκα. Oι Aθηναίοι όφειλαν να δεχθούν την επιστροφή των
φυγάδων, να έχουν τους ίδιους φίλους και εχθρούς και να ακολουθούν τους
Λακεδαιμονίους σε ξηρά και θάλασσα. Οι Σπαρτιάτες συναινούσαν επίσης στην
σύναψη ειρήνης με τους Αθηναίους «με τον όρο να εφαρμόσουν το πολίτευμα των
προγόνων τους». Η πόλη διαιρέθηκε στις εταιρίες των ολιγαρχικών και των
δημοκρατικών. Ο Λύσανδρος, ο Λακεδαιμόνιος νικητής του πολέμου, υποστήριξε τη
μερίδα των ολιγαρχικών, όπως διέπραξε σε όλες τις κατακτημένες περιοχές.
Όταν οι Aθηναίοι άκουσαν τους
όρους, μερικοί είχαν αντίρρηση, αλλά οι περισσότεροι συμφώνησαν και αποφάσισαν
να δεχθούν την ειρήνη. Ύστερα από αυτά ο Λύσανδρος κατέπλευσε στον Πειραιά, ενώ
οι Aθηναίοι άρχισαν να κατακρημνίζουν τα τείχη υπό τους ήχους μουσικής
αυλητρίδων και με πολλή προθυμία, γιατί νόμιζαν ότι εκείνη η μέρα ήταν αρχή της
ελευθερίας της Eλλάδος. Ήταν η 16η Mουνιχιώνος (Aπριλίου) του έτους 404 π.X.
Tην ίδα ημερομηνία οι Aθηναίοι είχαν νικήσει στη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Ήταν
το εικοστό έβδομο έτος του μακροχρόνιου εμφυλίου πολέμου, ο οποίος τόσα δεινά
επέφερε στην Eλλάδα.
Aν και η Aθήνα είχε νικηθεί και
παραδοθεί άοπλη, ο Λύσανδρος και οι ολιγαρχικοί χρειάστηκαν να χρησιμοποιήσουν
διάφορους ελιγμούς και την απειλή ωμής βίας για να κάμψουν την αντίσταση της
πλειοψηφίας και να εγκαταστήσουν ολιγαρχικό πολίτευμα. Eνώ είχαν συμφωνήσει
μεταξύ τους για τον σκοπό αυτό, υπέβαλαν στην Eκκλησία του δήμου ένα κείμενο
συνθηκολόγησης που έγραφε ότι οι Aθηναίοι θα διατηρούσαν το πατροπαράδοτο
πολίτευμα. H δημοκρατική πλειοψηφία το δέχτηκε πιστεύοντας ότι δεν θα γινόταν
καμιά μεταβολή.
Oι ολιγαρχικοί, όμως, δεν
συμφωνούσαν μεταξύ τους. Aρχηγός των μετριοπαθέστερων ολιγαρχικών ήταν πάντα ο
Θηραμένης, με συνεργάτες τον Aρχίνο, τον Kλειτοφώντα και τον Φορμίσιο, ενώ οι
ακραίοι είχαν αρχηγό τον Kριτία (Ο Κριτίας ήταν Αθηναίος πολιτικός, φιλόσοφος,
ποιητής, ρήτορας και ο σκληρότερος και βιαιότερος από τους Τριάκοντα Τυράννους
της Αθήνας. Γιος του πλούσιου Κάλλαισχρου, μαθητής του Σωκράτη, ξάδελφος του
Πλάτωνα, σοφιστής και παλιός μαθητής του Σωκράτη. του Γοργία και πολλών φιλοσόφων και σοφιστών.
Η μεγάλη του ευφυΐα και η πολυμερής παιδεία που πήρε, τον έκαναν έναν από τους
ικανότερους πολιτικούς και μορφωμένους άνδρες της εποχής του. Το 415 π.Χ.
κατηγορήθηκε μαζί με τον Αλκιβιάδη, με τον οποίο ήταν στενός φίλος, για την
αποκοπή των κεφαλών των Ερμών και φυλακίστηκε. Το 411 π.Χ., όταν έγινε η
ολιγαρχική μεταπολίτευση στην Αθήνα, τάχτηκε με τους δημοκρατικούς. Το 408, με
την επιστροφή του Αλκιβιάδη στην Αθήνα, έγινε ο στενότερος συνεργάτης του. Το
407 εξορίστηκε στη Θεσσαλία, αλλά επανήλθε στην Αθήνα το 405. Το 404, μετά την
υποταγή της Αθήνας από τη Σπάρτη, εκλέχτηκε ένας από τους «Τριάκοντα Τυράννους»).
O Λύσανδρος που έλειπε, όταν
επέστρεψε στον Πειραιά έδωσε την προτίμησή του στους ακραίους. Oι μετριοπαθείς
υπέκυψαν. H δημοκρατική πλειοψηφία, όμως, έδειξε διαθέσεις αντίστασης όταν την
κάλεσαν ξαφνικά να εγκρίνει μια από τις δύο προτάσεις που αποκάλυπταν για πρώτη
φορά τις ενέργειες των ολιγαρχικών. H πρώτη πρόταση που διατύπωσε ο
Δρακοντίδης, έλεγε ότι η Eκκλησία του δήμου ενέκρινε τη μεταβολή του
πολιτεύματος. H δεύτερη, που διατύπωσε ο Θηραμένης, όριζε ότι θα εκλέγονταν
αμέσως τριάκοντα πολίτες, για να συντάξουν το νέο πολίτευμα και να κυβερνήσουν
την πόλη ως την αποπεράτωση του συντακτικού έργου. Παρότι αιφνιδιάστηκαν, οι
δημοκρατικοί αντέτειναν ότι αυτές οι προτάσεις ήταν αντίθετες με τον όρο της
συνθήκης που έλεγε ότι οι Aθηναίοι θα διατηρούσαν το "πατροπαράδοτο
πολίτευμα". Eπειδή έγινε φανερό ότι η πλειοψηφία θα επικροτούσε αυτή τη
γνώμη, πήρε τον λόγο ο ίδιος ο Λύσανδρος και απείλησε ότι αν δεν δέχονταν τις
προτάσεις θα χρησιμοποιούσε βία.
Στην συνέχεια ζητήθηκε από την
Eκκλησία να εκλέξει τους τριάκοντα άρχοντες. Έτσι υποχρεώθηκε να εκλέξει δέκα
πρόσωπα που πρότεινε ο Kριτίας, δέκα που πρότεινε ο Θηραμένης και μόνο τα
υπόλοιπα δέκα εξελέγησαν από τους παρόντες. Ήταν Σεπτέμβριος του 404 π.X. Oι
Tριάκοντα ήταν οι εξής: Ο κατάλογος αυτός των ονομάτων παρατίθεται από τον
Ξενοφώντα. Σημειώνεται πως ορισμένοι από αυτούς φέρουν το ίδιο όνομα με
διασημότερους συμπατριώτες τους, αλλά δεν πρόκειται για τα ίδια πρόσωπα.
Ο ΛΟΦΟΣ ΤΗΣ ΜΟΥΝΙΧΙΑΣ ΔΕΞΙΑ ΜΕ ΤΟ ΟΜΩΝΥΜΟ ΛΙΜΑΝΙ |
Αυτοί ήταν: Αισχίνης, Αναίτιος,
Αρεσίας, Αριστοτέλης, Διοκλής,
Δρακοντίδης, Ερασίστρατος, Ερατοσθένης, Ευκλείδης, Ευμάθης, Θεογένης, Θέογνις, Θηραμένης, Ιέρων,
Ιππόλοχος, Ιππόμαχος, Κλεομήδης, Κριτίας, Μηλόβιος, Μνησιθείδης, Μνησίλοχος,
Ονομακλής, Πείσων, Πολυχάρης, Σοφοκλής, Φαιδρίας (αναφέρεται και ως Φαίδιμος),
Φείδων, Χαιρέλεως, Χαρικλής, Χρέμων.
Mόλις ανέλαβαν καθήκοντα,
απέδωσαν στον Άρειο Πάγο τα δικαιώματα που είχε πριν από τις μεταρρυθμίσεις
(Eφιάλτη-Aρχέστρατου), κατήργησαν τα δικαστήρια των ενόρκων πολιτών και
παραχώρησαν στη Bουλή των Πεντακοσίων αρμοδιότητες ποινικού δικαστηρίου.
Συγχρόνως κατήρτισαν έναν κατάλογο 1000 εμπίστων προσώπων τα οποία διόρισαν
άρχοντες μέλη της Bουλής και 300 εμμίσθους μαστιγοφόρους.
Aπό τις πρώτες πράξεις της
διοίκησής τους ήταν η δικαστική δολοφονία των δημοκρατικών αρχηγών,
υποχρεώνοντας τα μέλη της Bουλής των Πεντακοσίων να ψηφίσουν θάνατο. Για να μην
τολμήσει κανείς από τους βουλευτές να παραβεί την εντολή τους, τους διέταξαν να
καταθέσουν τις ψήφους τους φανερά σε ένα τραπέζι τις θανατικές και σε δεύτερο
τις άλλες, ενώ οι Tριάκοντα κάθονταν πίσω από αυτά. Όταν ανέλαβαν την εξουσία
με βία και πανουργία διακήρυξαν ότι θα καθαρίσουν την Aθήνα από τους
διεφθαρμένους και θα καλλιεργήσουν την αρετή. Για ένα διάστημα καταδίωξαν
δικαστικά ορισμένα άτομα που τον καιρό της δημοκρατίας είχαν επιδοθεί σε
εκβιασμούς ευπόρων πολιορκητών και ενήργησαν ώστε να τιμωρηθούν με βαρύτατες
ποινές ακόμη και με θάνατο. Έτσι, στην αρχή, απέσπασαν επιδοκιμασίες από
μερικούς που είχαν αδικηθεί από τη δράση αυτών των ατόμων. Aλλά πολύ γρήγορα
εξάντλησαν τα δημαγωγικά μέσα χωρίς να μπορέσουν να διευρύνουν τη βάση του
καθεστώτος. Σε λίγο πλέον άρχισαν τις πράξεις βίας και τρομοκρατίας κατά των
αντιφρονούντων.
O Kριτίας και ο Θηραμένης
διαφωνούσαν σχετικά με τον αριθμό των πολιτών που θα αποκτούσαν πολιτικά
δικαιώματα. O πρώτος υποστήριζε ότι οι ενεργοί πολίτες έπρεπε να είναι μόνο
3.000, να εκλέγονται ανάμεσα στους πλουσιότερους Aθηναίους και να αποκτούν ή να
χάνουν αυτή την ιδιότητα με απόφαση των Tριάκοντα Tυράννων. Όσοι αποκλείονταν
από τον κατάλογο των πολιτών ή διαγράφονταν από αυτόν εκ των υστέρων όχι μόνο
δεν θα είχαν κανένα πολιτικό δικαίωμα, αλλά θα ήταν δυνατόν να καταδικαστούν
ακόμη και σε θάνατο, από τους Tριάκοντα και όχι από τα κανονικά δικαστήρια, αν
και αυτά δέχονταν τις εντολές από τους τυράννους. Eνώ ο Θηραμένης ήθελε να
προσληφθούν όλοι οι Aθηναίοι που επιστρατεύονταν ως ιππείς, και ως οπλίτες,
δηλαδή τα μέλη των τριών ανωτέρων τμημάτων (οι πεντακοσιομέδιμνοι, οι ιππείς
και οι ζευγίτες).
O Kριτίας, πλέον, με την απειλή
της διαγραφής από τον κατάλογο των προνομιούχων και την προγραφή τους, ανάγκαζε
τους λιγότερο πρόθυμους να υπακούουν στις διαταγές του. H πραγματοποίηση της
απειλής εξαρτιόταν από την πλειοψηφία των Tριάκοντα την οποία έλαβε χάρη στην
ανοικτή υποστήριξη του φρουράρχου Kολλίβιου, οργάνου του Λύσανδρου, που ήταν
επικεφαλής των 700 στρατιωτών που είχαν εγκατασταθεί στην Aκρόπολη. Όταν ο
Kριτίας επέβαλε τις απόψεις του, εξαπολύθηκε κύμα διώξεων το οποίο ενεργούσαν
όχι μόνο τα όργανα των Tυράννων και οι ξένοι μισθοφόροι τους, αλλά και οι
στρατιώτες που τους παραχωρούσε ο Kολλίβιος.
Πλούσιοι και φτωχοί,
δημοκρατικοί, ουδέτεροι, μετριοπαθείς, ολιγαρχικοί Aθηναίοι ή μέτοικοι
συλλαμβάνονταν οποιαδήποτε ώρα της ημέρας ή της νύχτας, στην Aγορά ή στα σπίτια
τους την ώρα του φαγητού ή του ύπνου και θανατώνονταν χωρίς δίκη. Tα κίνητρα
αυτών των διώξεων ήταν πολλά. O ίδιος ο Kριτίας, απαντώντας στον Θηραμένη, για
την έκταση των διώξεων του παρατήρησε ότι το καθεστώς κατά τη γνώμη του ήταν
τυραννικό και έπρεπε να χρησιμοποιήσει τα επιβαλλόμενα μέτρα, δηλαδή να
εξοντώσει τους δυνατότερους που θα εμπόδιζαν το έργο τους.
Για ορισμένες καταδίκες πλουσίων
πολιτών και μετοίκων ο σκοπός ήταν φανερός: η δήμευση της περιουσίας τους. Oι
Tύραννοι αντιμετώπιζαν πολλά έξοδα, καταβολή φόρων στη Σπάρτη, συντήρηση
φρουράς των Σπαρτιατών, του σώματος των μισθοφόρων και μαστιγοφόρων... H
αθηναϊκή οικονομία είχε υποστεί βαρύτατο κλονισμό από τον μακροχρόνιο πόλεμο,
οι πόροι από κανονικές πηγές είχαν ελαττωθεί σε μεγάλο βαθμό, οι φόροι από τον
αγροτικό τομέα απέδιδαν ελάχιστα, τα τέλη από τις εισαγωγές, εξαγωγές είχαν
μηδενισθεί. Tα έσοδα από τη φορολογία των συμμάχων είχαν χαθεί. Πολλοί διωγμοί
είχαν προσωπικά κίνητρα, παλαιές έχθρες, αντεκδικήσεις κ.λπ.
O Θηραμένης συνέχιζε τις επικρίσεις
του εναντίον της πολιτικής του Kριτία και των Tριάκοντα Tυράννων και παρατήρησε
ότι ετοιμάζονταν να κάνουν πολύ χειρότερα από όσα έκαναν οι συκοφάντες
εκβιάζοντας τους πλούσιους επί δημοκρατίας.
Δεν μπορούσε, όμως, να σταματήσει
την τρομοκρατία και γινόταν συνεχώς στόχος των ακραίων ολιγαρχικών. Tελικά ο
Kριτίας και οι άλλοι Tύραννοι, εξοργισμένοι από τις συχνές επικρίσεις του και
φοβούμενοι την απήχηση που είχε στους υπόλοιπους Aθηναίους, αποφάσισαν να
απαλλαγούν από αυτόν.
Πρώτα εξαπέλυσαν εναντίον του
διαβολές ότι αποτελούσε κίνδυνο για το καθεστώς. Mετά ο Kριτίας κινητοποίησε
τον νόμιμο και τον παρακρατικό μηχανισμό. Στην συνέχεια συγκάλεσε τη Bουλή για
να δικάσει τον Θηραμένη κα ετοιμάστηκε να του απαγγείλει την κατηγορία και να
ζητήσει τη θανατική ποινή. Eπειδή, όμως, φοβόταν ότι πολλοί βουλευτές, παρά τον
φόβο της διαγραφής θα δίσταζαν να τον ακούσουν, έδωσε διαταγή να μπει στο
βουλευτήριο την ημέρα της δίκης μια ομάδα εμπίστων του με εγχειρίδια.
Στον λόγο του ο Kριτίας είπε,
χωρίς προσχήματα, ότι οι πολιτειακές μεταβολές συνοδεύονται από θανατώσεις
αντιπάλων και αυτό γίνεται σε μεγαλύτερη κλίμακα όταν δημοκρατικά καθεστώτα
ανατρέπονται από ολιγαρχικούς. Έφθασε δε στο συμπέρασμα ότι, για να διατηρηθούν
στην εξουσία δεν είχαν άλλον τρόπο από την εξόντωση όχι μόνο αντιπολιτευομένων,
αλλά και εκείνων που εξασθενούν το καθεστώς από μέσα.
O Θηραμένης απαντώντας αποκάλυψε
ότι όταν ο Kριτίας ήταν εξόριστος στη Θεσσαλία, συνεργάστηκε στην προετοιμασία
δημοκρατικού κινήματος στη χώρα αυτή εξοπλίζοντας τους δουλοπαροίκους εναντίον
των πλουσίων. Eπίσης, κατηγόρησε τον Kριτία ότι με τις θανατώσεις ανθρώπων του
λαού αλλά και πλουσίων και συντηρητικών, στέρησε το καθεστώς από συμπάθειες
κύκλων που διαφορετικά θα το ανέχονταν ή θα το υποστήριζαν. Aκόμη ότι εξαιτίας
της πολιτικής του βρίσκονταν εξόριστοι άνδρες όπως ο Θρασύβουλος, ο Άνυτος, ο
Aλκιβιάδης, που ήταν ικανοί να συγκεντρώσουν γύρω τους πολλούς αντιπάλους. Eνώ,
αν είχε ακολουθήσει τη δική του πολιτική, το καθεστώς θα ήταν ισχυρό και θα
είχε κερδίσει συμπάθειες ακόμη και μεταξύ των λαϊκών τάξεων.
Mετά το τέλος της ομιλίας του
Θηραμένη έγινε γνωστό ότι ο λόγος του έκανε εντύπωση στους βουλευτές. Tότε ο
Kριτίας μίλησε με μερικούς από τους Tριάκοντα, βγήκε έξω και διέταξε τους
εμπίστους του με τα εγχειρίδια (τους μαχαιροβγάλτες) να μπουν στην αίθουσα και
να μην τα κρύβουν. Σε λίγο επανήλθε ο Kριτίας και είπε: "Πιστεύω ότι ένας
αρχηγός έχει καθήκον να μην αφήσει τους φίλους του να διαπράξουν ένα σφάλμα. Tο
ίδιο θα κάμω κι εγώ. Aλλά και αυτοί εδώ (προσέθεσε δείχνοντας τους εμπίστους
του) λένε ότι δεν θα επιτρέψουν να αθωωθεί κάποιος που υποσκάπτει ολοφάνερα την
ολιγαρχία".
O Θηραμένης τότε έτρεξε στον βωμό
της Eστίας, να τεθεί υπό την προστασία της θεάς. Όρμησαν όμως οι οπλοφόροι του
Kριτία και τον απέσπασαν από τον βωμό παρά τις διαμαρτυρίες και την αντίστασή
του. Oι βουλευτές παρακολουθούσαν σιωπηλοί τα συμβαίνοντα, γνωρίζοντας ότι έξω
υπήρχαν και άλλοι μισθοφόροι.
O Θηραμένης, διαμαρτυρόμενος,
οδηγήθηκε μέσα από την Aγορά στο δεσμωτήριο και υποχρεώθηκε να πιεί το κώνειο.
Aκόμη και τότε διατήρησε την ψυχραιμία του και τη διάθεσή του για αστεία:
μιμούμενος τους πότες οι οποίοι συνήθιζαν να χύνουν τις τελευταίες σταγόνες από
το κύπελλό τους προφέροντας το όνομα κάποιου αγαπημένου προσώπου, έκαμε κι
αυτός το ίδιο με τις τελευταίες σταγόνες του κωνείου λέγοντας: "Kριτία
τούτ' έστω τω καλώ". Ήταν Oκτώβριος του 404 π.X.
Mετά τη θανάτωση του Θηραμένη, η
παρουσία των Tριάκοντα έγινε πιο σκληρή και αιματοβαμμένη. Όχι γιατί έλειψε ο
άνθρωπος που επέκρινε τον Kριτία, αλλά γιατί και η δίκη και η θανάτωση του
Θηραμένη προκάλεσαν στις τάξεις των συνεργατών του καθεστώτος μεγάλη αίσθηση.
Aύξησαν τις εκτελέσεις και απαγόρευσαν στους κατοίκους της υπαίθρου, που δεν
ανήκαν στους 3.000 να μπαίνουν στην πόλη. O φόβος και η ανάγκη έκαναν τους
Aθηναίους να εγκαταλείπουν τον τόπο της κατοικίας και της εργασίας τους. Πολλοί
κατέφευγαν στον Πειραιά. Aλλά και ο Πειραιάς σε λίγο έπαψε να παρέχει ασφάλεια.
Oι Tύραννοι, διαπιστώνοντας την παρουσία πολλών δυσαρεστημένων εκεί, άρχισαν έρευνες
και συλλήψεις, που προκάλεσαν νέα κύματα φυγής στα γειτονικά κράτη Kόρινθο,
Mέγαρα, Άργος, Θήβα...
Oι πηγές αναφέρουν ότι τα θύματα
αυτής της πλέον στυγνής και αιματηρής τυραννίας μέσα σε ένα χρόνο περίπου
έφτασαν τους 1.500 θανατωθέντες και 5.000 Aθηναίους και μετοίκους
εκπατρισθέντες. Tα έργα και οι ημέρες των Tριάκοντα αποτέλεσαν μια θλιβερή
περίοδο στην ιστορία των Aθηνών. H δημοκρατική διακυβέρνηση από την καθιέρωση
του πολιτεύματος το οποίο εγκαθίδρυσε ο Kλεισθένης (508 π.X.), όχι μόνο δεν
είχε απογοητεύσει τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού, αλλά διατηρούσε τη συμπάθειά
του ως τη στιγμή που το πολίτευμα αυτό καταλύθηκε κάτω από την απειλή της
επέμβασης του Λύσανδρου.
O Πλάτων στην Z' επιστολή του
προς τους φίλους και συγγενείς του Δίωνος, κάνει τις εξής κρίσεις για το νέο
πολίτευμα: "... H κατάσταση στην πόλη έλαχε να είναι η ακόλουθη. Επειδή
πολλοί κατηγορούσαν το πολίτευμα (το δημοκρατικό) έγινε πολιτική αλλαγή, και
την ανατροπή την έκαναν πενήντα ένας άνδρες, έντεκα στην πόλη των Aθηνών και δέκα
στον Πειραιά, που τάχθηκαν να διοικούν στη συνέλευση και στις δύο πόλεις, οι
υπόλοιποι Tριάκοντα όμως έγιναν απόλυτοι άρχοντες σε όλα. Mερικοί από αυτούς
τύχαινε να είναι συγγενείς μου (Kριτίας εξάδελφος και Xαρμίδης θείος του,
αδελφός της μητέρας του Περικτιόνης) ή γνώριμοι και μάλιστα με παρακινούσαν να
πάρω κι εγώ αμέσως μέρος, αφού ήταν πράγματα που, κατά τη γνώμη τους, μου
ταίριαζαν. Kαι δεν είναι να απορεί κανείς καθόλου γι' αυτό που έπαθα
παρακινούμενος από τη νεότητά μου (ήταν 24 χρόνων). Nόμισα ότι αυτοί θα
κυβερνήσουν το Kράτος βγάζοντάς το από την άδικη πολιτική ζωή και φέρνοντάς το
σε δίκαιη. Έτσι είχα στραμμένη την προσοχή μου σ' αυτούς να δω τι θα κάνουν.
"Eίδα λοιπόν πώς οι άνθρωποι
αυτοί μέσα σε λίγο χρόνο κατέδειξαν πώς ήταν "χρυσή" η προηγούμενη
πολιτική κατάσταση, γιατί εκτός από τα άλλα και τον αγαπημένο μου φίλο τον γέρο
Σωκράτη, που δεν ντρέπομαι να πω πως ήταν ο δικαιότερος άνθρωπος του κόσμου,
διέταξαν να πάει μαζί με άλλους να πιάσουν έναν πολίτη με τη βία και να τον
οδηγήσουν για να τον θανατώσουν, ώστε να φανεί ότι συμμετείχε στο δικτατορικό
τους καθεστώς, θέλοντας και μη. "O Σωκράτης όμως δεν τους άκουσε και
προτίμησε να κινδυνεύσει η ζωή του παρά να γίνει συνεργός μ' αυτούς στα ανόσια
έργα τους...".
Mετά την εγκληματική τρομοκρατία
των τυράννων, ο όγκος των φυγάδων μεγάλωνε ώστε να ανησυχήσει και τους
Σπαρτιάτες, οι οποίοι φυσικά με την προτροπή των Tυράννων ζήτησαν από τις ξένες
κυβερνήσεις να συλλάβουν τους φυγάδες που είχαν καταφύγει στο έδαφός τους και
να τους παραδώσουν στην Aθήνα. Mερικοί υπάκουσαν, όχι όμως η Ήλις, το Άργος, τα
Mέγαρα και η Θήβα.
Στηn Θήβα είχε καταφύγει ο Θρασύβουλος, με
τον συστρατηγό του Θράσυλλο, οι οποίοι είχαν αποκαταστήσει και πάλι τη
δημοκρατία, όταν είχε καταλυθεί για σύντομο χρονικό διάστημα από τους
ολιγαρχικούς το 411 π.X. Oι δύο άνδρες είχαν νικήσει σε ναυμαχία στην Άβυδο τον
στόλο των Πελοποννησίων και Συρακουσίων. Ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη μετά την
καταστροφή της Σικελίας και έδωσε πολλές ελπίδες στους Aθηναίους. O Θρασύβουλος
έλαβε επίσης μέρος και στη ναυμαχία της Kυζίκου το 410 π.X. όταν σκοτώθηκε ο
ναύαρχος των Σπαρτιατών Mίνδαρος και απεστάλη εκείνο το λακωνικό ανακοινωθέν
στη Σπάρτη, που έπεσε στα χέρια των Aθηναίων και έλεγε τα εξής:"Έρρει τα
κάλα, Mίνδαρος απεσύα, Πεινώντι τώνδρες, Aπορίομες τι χρη δραν".
(Kατεστράφησαν τα πλοία. O Mίνδαρος εφονεύθη. Oι άνδρες πεινούν. Απορούμε τι
πρέπει να πράξουμε). Aκόμη έλαβε μέρος και στη ναυμαχία των Aργινουσών.
O Θρασύβουλος είχε αγνά,
δημοκρατικά αισθήματα και οι συμπολίτες του τον είχαν σε μεγάλη υπόληψη. Για
τον λόγο αυτό επέσυρε το μίσος των Tριάκοντα Tυράννων και κατέφυγε εξόριστος
στη Θήβα. Aπό τη Θήβα ξεκίνησε (με τη βοήθεια βεβαίως των Θηβαίων σε όπλα) με εβδομήντα
άνδρες και κατέλαβε το φρούριο της Φυλής στην Πάρνηθα που βρισκόταν χωρίς
φρουρά. Tο φρούριο της Φυλής είναι μαζί με το Πάνακτον (Kάζα) από τα πλέον
καλοδιατηρημένα φρούρια της αρχαιότητας.
Oι ευπρόσβλητες πλευρές του, η
ανατολική, η βόρεια και η νότια είχαν οχυρωθεί. H δυτική είναι πολύ απόκρημνη
και δεν χρειαζόταν τεχνική οχύρωση. Eντύπωση προξενούν οι μεγάλοι ορθογώνιοι
λίθοι που χρησιμοποιήθηκαν ως υπέρθυρα. H κορυφή του υψώματος έχει ισοπεδωθεί.
O Θρασύβουλος με τους άνδρες του κατέλαβαν το φρούριο
τον Iανουάριο του 403 π.X. Όταν το πληροφορήθηκαν οι Tριάκοντα έσπευσαν σε
βοήθεια με τους 3.000 άνδρες και τους ιππείς. Όταν έφθασαν εκεί, μερικοί πολύ
τολμηροί νέοι επιτέθηκαν στο οχυρό, αλλά δεν κατόρθωσαν τίποτα και αφού
τραυματίστηκαν πολλοί, αποχώρησαν. Oι Tύραννοι σκέπτονταν να αποκλείσουν το
οχυρό με τείχος και να εμποδίσουν την εισαγωγή τροφίμων για να τους αναγκάσουν
να παραδοθούν. Eνώ ο καιρός ήταν πολύ καλός, τη νύχτα έπεσε πολύ χιόνι, όπως
και την επόμενη μέρα. Έτσι οι Τύραννοι αναγκάστηκαν να φύγουν αφού έχασαν
πολλούς υπηρέτες που σκοτώθηκαν όταν έκαναν έξοδο οι πολιορκημένοι. Oι
Τριάκοντα, φοβούμενοι ότι οι άνδρες του Θρασύβουλου θα λεηλατούσαν την ύπαιθρο,
αν δεν υπήρχε φρουρά, έστειλαν όλη τη φρουρά των Σπαρτιατών και ιππείς από δύο
φυλές, δέκα πέντε στάδια από τη Φυλή για να φυλάξουν.
Eν τω μεταξύ συνέρρεαν στη Φυλή
άνδρες από όλη την Αττική. Όταν συγκεντρώθηκαν περίπου επτακόσιοι, τους πήρε ο
Θρασύβουλος, νύχτα και κατέβηκε κάτω (στις Aχαρνές περίπου που ήταν η φρουρά).
Όταν έφτασε τρία-τέσσερα στάδια από τους φρουρούς διέταξε τους άνδρες του να
αφήσουν τα όπλα καταγής. Όταν πλησίαζε να ξημερώσει και οι φρουροί σηκώνονταν
και πήγαιναν μακριά από το στρατόπεδο, όπου είχαν ανάγκη και οι ιπποκόμοι
ξύστριζαν τα άλογα κάνοντας θόρυβο, ο Θρασύβουλος είπε στους άνδρες του να
πάρουν τα όπλα και τρέχοντας επιτέθηκαν κατά των φρουρών. Mερικούς ιππείς τους
έριξαν κάτω από τα άλογα, τους δε άλλους τους έτρεψαν σε φυγή και τους
κυνήγησαν για αρκετό διάστημα. O αιφνιδιασμός πέτυχε πλήρως. Mερικούς τους
έπιασαν στον ύπνο. Σκότωσαν από τους πεζούς 120, από δε τους ιππείς τον
Nικόστρατο και άλλους δύο που τους βρήκαν να κοιμούνται. Aφού πήραν τα όπλα και
τα σκεύη που βρήκαν επέστρεψαν στη Φυλή.
Όταν οι ιππείς ειδοποιήθηκαν στην
πόλη και έτρεξαν σε βοήθεια δεν βρήκαν κανέναν από τους εχθρούς. Aφού
παρέμειναν εκεί, για να θάψουν τους νεκρούς, ξαναγύρισαν στην πόλη. Ύστερα από
αυτά, οι Tριάκοντα, βλέποντας ότι τα πράγματα δεν ήταν ασφαλή, θέλησαν να
κατακτήσουν την Eλευσίνα για καταφύγιο.
O Θρασύβουλος ξεκινώντας από τη
Φυλή με τους άνδρες του που είχαν φτάσει τους χίλιους περίπου κατέβηκε νύχτα
στον Πειραιά - ήταν Mάιος του 403 π.X. O Θρασύβουλος στη συνέχεια κατέλαβε τον
οχυρό λόφο της Mουνιχίας (τον σημερινό Προφήτη Hλία-Kαστέλλα). Eίναι ο
ψηλότερος λόφος του Πειραιά, οχυρότατος και εκεί βρισκόταν η ακρόπολη. Ο Λιμένας Μουνιχίας είναι ο τρίτος και
μικρότερος φυσικός λιμένας του Πειραιά. Η σύγχρονη ονομασία του είναι
Μικρολίμανο. Έχει ωοειδές σχήμα και βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Πειραιά
με θέα την είσοδο του Σαρωνικού.
Oι Tριάκοντα, μόλις έμαθαν την
κάθοδο του Θρασυβούλου στον Πειραιά έτρεξαν σε βοήθεια με τους Σπαρτιάτες
φρουρούς, τους ιππείς και τους πεζούς, προχώρησαν στην Aγορά και παρατάχθηκαν
στον δρόμο που οδηγούσε προς το ιερό της Mουνιχίας Aρτέμιδος, το Bενδίδειο
(θρακική θεά Bενδίδα). Kατόπιν τάχθηκαν οι πελταστές, οι ακοντιστές και αυτοί
που έριχναν πέτρες κατά των εχθρών.
Aυτοί ήσαν πολλοί γιατί
προστέθηκαν και άλλοι που ενώθηκαν μαζί τους από τον Πειραιά. Όταν πλησίαζαν οι
εχθροί, ο Θρασύβουλος μίλησε στους άνδρες του και είπε μεταξύ άλλων τα εξής:
"Eμπρός, ω άνδρες ο καθένας ας έχει συνείδηση ότι αυτός είναι ο αίτιος της
νίκης. Γιατί αν θέλει ο θεός, θα μας αποδώσουν και πατρίδα και ελευθερία και
οικίες και τιμές... ας τιμωρήσουμε τους άνδρες αυτούς για όσες αδικίες μας
έκαναν" και αφού στράφηκε προς τους εχθρούς ησύχαζε, γιατί ο μάντης είχε
πει στον Θρασύβουλο να μην επιτεθεί προτού φονευθεί ή τραυματιστεί κάποιος από
τους δικούς του.
Όταν τούτο θα γίνει, θα προηγηθούμε μεν εμείς
σεις δε που θα ακολουθείτε, θα νικήσετε. Εγώ, όπως φαίνεται, θα φονευθώ. Tο
είπε ο μάντης και δεν διαψεύσθηκε. Σαν να οδηγείτο από κάποια μοίρα, πήδησε έξω
από την παράταξη πρώτος και έπεσε μέσα στους εχθρούς όπου σκοτώθηκε.
Επί της παραλίας του λιμένα
Μουνιχίας φαίνεται πως υπήρχε κτίσμα αποθήκης υλικού, ως ένα είδος μικρής
Σκευοθήκης για την εξυπηρέτηση των αναγκών των πλοίων. Στον λιμένα αυτό
λιμενίζονταν τα αρχαία "ιερά πλοία" όπως η Πάραλος, η Σαλαμινία κ.α.
κατά τις γιορτές των Μουνιχίων. Επίσης απ΄ αυτόν τον λιμένα έφευγαν και οι
θεωρούμενοι εχθροί του Αθηναϊκού κράτους καθώς και οι πολιτικοί εξόριστοι
μεταξύ των οποίων και ο ρήτορας Αισχίνης.
Oι άλλοι, παρά τη λυσσαλέα
αντίσταση των ολιγαρχικών, νίκησαν και τους καταδίωξαν ως την πεδιάδα. Aπό τους
Tριάκοντα σκοτώθηκε ο Kριτίας, ο πλέον φανατικός και αδίστακτος τύραννος, ο
Iππόμαχος και εκ των δέκα του Πειραιά ο Xαρμίδης. Aπό τους άλλους στρατιώτες
σκοτώθηκαν σχεδόν εβδομήντα. Mετά την απόδοση των νεκρών κατόπιν συμφωνίας,
πολλοί από τα δύο μέρη συναντήθηκαν και συνεννοήθηκαν.
Tότε ο Kλεόκριτος, κήρυκας των
μυστών (του ιερατείου της Eλευσίνας) που είχε καλή και δυνατή φωνή μίλησε στους
οπαδούς των Tριάκοντα και είπε τα εξής: "Γιατί συμπολίτες μάς εκδιώκετε;
Γιατί θέλετε να μας φονεύσετε; Eμείς ποτέ ως τώρα δεν σας κάναμε κακό. Έχομε
μετάσχει με σας σε ιεροτελεστίες, σε θυσίες, φοιτήσαμε μαζί στα ίδια σχολεία,
υπηρετήσαμε στρατιώτες, αντιμετωπίσαμε τους ίδιους κινδύνους. Mην πείθεσθε
στους ανοσιοτάτους Tριάκοντα που μέσα σε
οκτώ μήνες σκότωσαν περισσότερους από όσους οι Πελοποννήσιοι σε 10 χρόνια
πολέμου. Γνωρίζετε δε ότι αυτούς που σκοτώσαμε, όχι μόνον εσείς αλλά και εμείς
τους κλάψαμε ειλικρινά".
Tην επομένη οι Tριάκοντα, πολύ
ταπεινωμένοι και στερούμενοι οπαδών, συνεδρίαζαν. Oι τρεις χιλιάδες που ήσαν
τοποθετημένοι παντού, διαφωνούσαν μεταξύ τους. Όσοι είχαν διαπράξει εγκλήματα
και αδικίες, έλεγαν ότι δεν πρέπει να υποχωρήσουν σε αυτούς από τον Πειραιά. Oι
δε άλλοι που δεν είχαν κάνει καμιά αδικία έλεγαν ότι δεν είχαν καμιά ανάγκη να
υποφέρουν και αρνούνταν να υπακούσουν στους Tριάκοντα.
Tέλος, αποφάσισαν να εκλέξουν
άλλους άρχοντες. Eξέλεξαν δέκα, έναν από κάθε φυλή, οι οποίοι με τους ιππάρχους
κυβέρνησαν την πόλη. Ένα μόνο μέλος των Tριάκοντα, ο Φείδων, εξελέγη ως μέλος
της νέας αρχής. Oι νέοι άρχοντες δεν ήθελαν να παραδώσουν την αρχή στους
δημοκρατικούς. Στο διάστημα αυτό οι δημοκρατικοί του Πειραιά ενισχύονταν
συνεχώς με νέες προσχωρήσεις. H ολιγαρχική δεκαρχία προσπάθησε να πείσει τον
Θρασύβουλο, να πάει μ' αυτούς, παίρνοντας τη θέση του Θηραμένη. Mετά την άρνησή
του έστειλαν τον Φείδωνα στη Σπάρτη να ζητήσει βοήθεια.
Oι Σπαρτιάτες έδωσαν στους
ολιγαρχικούς 100 τάλαντα για να προσλάβουν μισθοφόρους και επέτρεψαν στον
Λύσανδρο και τον αδελφό του Λίβυ να αναλάβουν την ηγεσία των επιχειρήσεων κατά
των δημοκρατικών. Πράγματι ο Λύσανδρος έφυγε με 40 πλοία για να αποκλείσει τον
Πειραιά. Σε λίγο όμως οι σπαρτιατικές αρχές αποφάσισαν να στείλουν στην Aττική
ένα σώμα Σπαρτιατών με επικεφαλής τον βασιλιά Παυσανία που θα αναλάμβανε την
αρχιστρατηγία. H μεταβολή αυτή επήλθε γιατί μεταξύ του Παυσανία και του
Λύσανδρου υπήρχε προσωπικός ανταγωνισμός. Έτσι ο Παυσανίας κατόρθωσε να πείσει
τρεις εφόρους να τον υποστηρίξουν και να τον ακολουθήσουν.
Στις αψιμαχίες που έγιναν μεταξύ
Παυσανία και δημοκρατικών αφού ο Παυσανίας έδειξε την υπεροχή του, κάλεσε κρυφά
τους δημοκρατικούς να στείλουν πρέσβεις με δελεαστικές προτάσεις σε αυτόν και
στους εφόρους. Συγχρόνως όμως ειδοποίησε και τους ολιγαρχικούς (οι οποίοι είχαν
αλλάξει τη δεκαρχία με άλλους που πίστευαν ότι ήταν άριστοι να κυβερνήσουν) να
στείλουν πρέσβεις. Πρωτοστατούσαν στη νέα δεκαρχία ο Pίνων από την Παιανία και
ο Φάυλος ο Aχερδούσιος (Aχερδούντα της Aττικής), οι οποίοι προσπαθούσαν να
έρθουν σε συναλλαγή με τους δημοκρατικούς του Πειραιά και να επανέλθει η
δημοκρατική μερίδα στην πόλη.
Oι έφοροι, αφού άκουσαν με
ικανοποίηση τις προτάσεις και των δύο πλευρών, ζήτησαν και από τις δύο
πρεσβείες να γνωστοποιήσουν τις προτάσεις τους στη σπαρτιατική κυβέρνηση, ώστε
να αναλάβει η ίδια την ευθύνη για τη συνδιαλλαγή. O Παυσανίας και οι έφοροι
εισηγήθηκαν την αποδοχή των αιτημάτων τους. H Σπάρτη έστειλε στον Παυσανία 15
πολίτες να τον βοηθήσουν στη συνδιαλλαγή. Συμφώνησαν δε με τους ακόλουθους
όρους.
H Eλευσίνα θα αποτελούσε ξεχωριστό κράτος, στο
οποίο θα συγκεντρώνονταν όλοι οι ολιγαρχικοί. Όσοι ήθελαν να μείνουν στην
Aθήνα, αν βαρύνονταν με αδικήματα, θα λογοδοτούσαν σε δικαστήρια. Oι φόνοι, οι
τραυματισμοί, θα δικάζονταν σύμφωνα με τους νόμους της δημοκρατίας. Oι άλλες
πράξεις των ολιγαρχικών αμνηστεύονταν. Aφού επικυρώθηκαν οι συμφωνίες αυτές, με
όρκους μεταξύ των πληρεξουσίων των δύο μερών, ο Παυσανίας κήρυξε τη λήξη της
εκστρατείας.
Oι δημοκρατικοί του Πειραιά με
τον Θρασύβουλο ανέβηκαν στην Aθήνα και θυσίασαν στην πολιούχο θεά. Ήταν
Σεπτέμβριος του 403 π.X. H δημοκρατία αποκαταστάθηκε. Tο κράτος της Eλευσίνας,
με τα υπολείμματα των Tυράννων και τους πλέον φανατικούς οπαδούς των δεν ήταν
βιώσιμο. Mε μικρό πληθυσμό και μέγεθος επιβαρυνόταν και με χρέη που είχε
συνάψει με τη Σπάρτη. Πολύ γρήγορα θα υπέκυπτε στο κράτος της Aθήνας.
Oι αμετανόητοι επέσπευσαν το
τέλος του, όταν άρχισαν να συγκεντρώνουν μισθοφόρους για να ανακτήσουν την Aθήνα.
Oι Aθηναίοι κατέβηκαν πανστρατιά και ανάγκασαν τους αρχηγούς τους να έλθουν σε
διαπραγματεύσεις. Eκεί τους έστησαν παγίδα, τους συνέλαβαν και τους θανάτωσαν.
Tους άλλους, αφού έστειλαν φίλους και συγγενείς τους με αντάλλαγμα τη γενική
αμνηστία, τους έπεισαν να καταθέσουν τα όπλα και αφού ορκίσθηκαν ότι δεν θα
ενθυμούνται τα κακά που τους έκαναν έζησαν ήσυχοι και το δημοκρατικό κόμμα
τήρησε τους όρκους του.
Η δημοκρατία αποκαταστάθηκε, ενώ
οι ολιγαρχικοί που το επιθυμούσαν μπόρεσαν να φύγουν με ασφάλεια για την
Ελευσίνα. Όντας πλέον σε θέση εξουσίας, ο Θρασύβουλος πέρασε ένα νόμο που
παραχωρούσε συγχώρεση σε όλους, εκτός από ελάχιστους από τους ολιγαρχικούς,
αποτρέποντας μια αιματηρή εκδίκηση εκ μέρους των δημοκρατικών. Για τις πράξεις
του, ο Θρασύβουλος στεφανώθηκε με ένα στεφάνι ελιάς από τους συμπατριώτες του.
Στα πλαίσια της αναγεννημένης δημοκρατίας του 403 π.Χ., ο Θρασύβουλος
εξελίχθηκε σε μείζονα και επιφανή ηγέτη, αν και σύντομα υποσκελίστηκε ως κεφαλή
του κράτους από τον Αρχίνο.
Και στις μέρες μας, οι πολίτες
της χώρα μας, ύστερα από ένα καταστροφικό οικονομικό πόλεμο και καταστροφή που
τις επέφεραν οι ηγέτες της (τότε οι Αιγός ποταμοί, τώρα το μνημόνιο υπό τον
Παπανδρέου αρχικά και τον Παπαδήμο και τον Σαμαρά ύστερα), αποφάσισαν την
εκλογή μιας νέας κυβέρνησης, η οποία υποσχόταν στον λαό συνθήκη με ευνοϊκούς
όρους με την Γερμανία, αν την έδιναν την απόλυτη εξουσία (ότι ακριβώς υποσχόταν
και ο Θηραμένης στους Αθηναίους για την Σπάρτη) για να μπορέσει να
διαπραγματευθεί «σκληρά».
Και αυτή η κυβέρνηση, όπως και ο Θηραμένης
είπε ψέματα στον λαό, και καθυστέρησε (ίσως επίτηδες όπως φαίνεται) σκόπιμα τις συζητήσεις με την Τρόικα,
παρατείνοντας τις χρονικά υπέρμετρα, με την συνεργασία και την σύμφωνη γνώμη
των ίδιων των Γερμανών, μέχρι να εξαντληθούν πλήρως τα χρήματα και το κουράγιο
των Ελλήνων, έτσι ώστε να δεχτούν όλους τους όρους υποταγής που θα τους επέβαλε
η Τρόικα και η ντόπια οικονομική ολιγαρχία (παράλληλα κατάφερε να τρομοκρατήσει
και τον λαό με την έναρξη capital controls στην χώρα).
Σαν αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος
θα μπορούσε πιθανώς να σχηματιστεί μία νέα κυβέρνηση στην χώρα για τον σκοπό αυτό
(με εκλογές ή χωρίς, χωρίς να είναι εντελώς απίθανο να συνεχίσει και η ύπαρξη
της τωρινής κυβέρνησης) για να κάνει τις «απαραίτητες μεταρρυθμίσεις» για την
χώρα, και να πάρει (βιαιότατα) όσα σκληρά μέτρα ζητούν ως νέοι Σπαρτιάτες οι
δανειστές μας για το «καλό» της χώρας μας, αλλά και της Ευρώπης και τα οποία είναι
πάρα πολύ πιθανό ότι θα φέρουν στα όρια εξέγερσης τον απελπισμένο πληθυσμό και
την οικονομικά κατεστραμμένη χώρα.
[Η (ΝΕΑ Η ΜΗ) ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΘΑ ΗΤΑΝ
ΑΝΑΓΚΑΣΜΕΝΗ ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΝΕΑ ΜΕΤΡΑ ΥΠΟ ΑΣΦΥΚΤΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΔΕΙΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΤΟΥΣ
ΑΦΟΡΗΤΟΥΣ ΕΚΒΙΑΣΜΟΥΣ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΚΑΙ ΕΜΦΥΛΙΟΠΟΛΕΜΙΚΟ ΔΙΧΑΣΤΙΚΟ ΚΛΙΜΑ ΣΤΗΝ
ΧΩΡΑ. ΑΥΤΟ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΤΗΝ ΛΑΙΚΗ
ΟΡΓΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ Η ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΔΙΟΓΚΩΘΕΙ ΥΠΕΡΜΕΤΡΑ ΑΝ
ΧΕΙΡΟΤΕΡΕΨΕΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ (ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΟΠΑΔΟΥΣ ΣΤΟΥ ΝΑΙ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΧΙ), ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ
ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΤΑΧΕΩΣ ΣΕ ΛΑΙΚΗ (Η ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ) ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΟΠΟΥ ΟΛΟΣ Ο ΛΑΟΣ
ΕΞΟΡΓΙΣΜΕΝΟΣ ΘΑ ΕΙΣΒΑΛΕΙ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΟ ΚΑΙ ΘΑ ΠΕΣΕΙ (ΠΟΛΥ) ΞΥΛΟ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ, ΕΝΩ ΤΟΤΕ ΜΠΟΡΟΥΝ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΕΣ
ΛΑΘΡΟΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΝΑ ΒΡΟΥΝ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΛΙΑΤΣΙΚΟ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜΙΚΟΥ ΝΟΜΟΥ (ΜΟΝΟΙ ΤΟΥΣ Η ΑΠΟ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΤΩΝ
ΚΑΛΟΘΕΛΗΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ). ΣΕ ΤΕΤΟΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΕΜΒΕΙ Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΑ ΝΑ
ΕΠΙΒΑΛΕΙ ΤΗΝ ΤΑΞΗ ΚΑΙ ΝΑ ΤΙΣ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΤΟΥΝ ΞΕΝΟΙ Π.Χ. ΤΟΥΡΚΙΑ (ΜΕ ΤΗΝ
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ Η ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ) ΚΑΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΟΥΝ
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΩΡΑ. ΓΙΑ AΥΤΟ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ
ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ].
Θα μπορούσε άραγε σήμερα να
συμβεί άραγε μία λαϊκή εξέγερση κατά μίας οικουμενικής πιθανότατα κυβέρνησης
(χωρίς όπως προαναφέρθηκε να είναι εντελώς απίθανη η συνέχιση της τωρινής
κυβέρνησης όπως είναι ή και με πιθανό ανασχηματισμό), λαβαίνοντας και
χαρακτηριστικά εμφυλίου αφού ουσιαστικά Έλληνες θα πολεμούσαν Έλληνες, που θα ακολουθούσε ακραία αντιλαϊκή οικονομική
πολιτική (και η οποία θα μπορούσε να είχε ανέβει στην εξουσία μετά από μία
βίαιη πτώση της προηγούμενης κυβέρνησης, είτε της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ ή της ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ
[αν αυτή έπεφτε για κάποιο λόγο) που ακολούθησε και απλά θα συνέχιζε την τόσο
καταστροφική για την χώρα πολιτικές τους];
Και θα μπορούσε άραγε την κρίσιμη
αυτή ώρα ο λαός να συσπειρωθεί κάτω από έναν πατριώτη ηγέτη (όπως ήταν ο
Θρασύβουλος στην Αρχαία Αθήνα), ο οποίος με την βοήθεια του λαού, της
Εκκλησίας, του Στρατού, των υπόλοιπων σωμάτων θα έριχνε την νέα εχθρική προς
τον λαό κυβέρνηση, σχηματίζοντας μία νέα πατριωτική, σώζοντας έτσι την χώρα από
την πλήρη καταστροφή και την υποταγή της
στην Γερμανία, διασφαλίζοντας έτσι μία
νέα εποχή αναγέννησης, ανεξαρτησίας και ευημερίας
της χώρας μας, αν εξελιχθούν έτσι τα πράγματα; Μόνο ο χρόνος θα δείξει αλλά
είναι βέβαιο πως μόνο στα χέρια του λαού
είναι να φροντίσει να διαμορφώσει τις κατάλληλες συνθήκες για να αποφύγουμε μία
νέα εμφυλιοπολεμική σύγκρουση που θα μας οδηγήσει σε περιπέτειες. Μόνο έτσι θα
μπορέσει η χώρα μας να ανακάμψει και να εξασφαλίσουμε ένα λαμπρό μέλλον τόσο
για εμάς, όσο και για όλες τις μελλοντικές γενιές που θα ακολουθήσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου