Η ΟΚΤΩΒΡΙΑΝΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ) ΚΑΙ Η ΣΥΝΔΕΣΗ, ΟΙ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΤΩΝ SILOVIKI ΤΟ 1999

Η ΟΚΤΩΒΡΙΑΝΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ) ΚΑΙ Η ΣΥΝΔΕΣΗ, ΟΙ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΤΩΝ SILOVIKI ΤΟ 1999

Νοεμβρίου 15, 2014

          

                                                                                                                                                                        Γράφει ο Αλώπηξ    

Το 1917 ήταν μία πολύ δύσκολη χρονιά για την Ρωσία. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, ο Βλάντιμηρ Λένιν με την οικονομική υποστήριξη της Γερμανίας προχώρησε με τους οπαδούς του σε πραξικόπημα (που μετέπειτα βαφτίστηκε Οκτωβριανή Επανάσταση), εκμεταλλευόμενος την απελπισία, την τεράστια οικονομική δυσπραγία, και την αδιαφορία για τα πολικά τεκμαιρόμενα της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού,   κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα την πτώση της αδύναμης και διεφθαρμένης της τότε φιλοδυτικής κυβέρνησης του Κερένσκι.
Αμέσως σύνηψε ειρήνη με τους Γερμανούς παραχωρώντας τους σημαντικά εδάφη και πληθυσμούς της χώρας του, ενώ παράλληλα έβγαλε και την χώρα του από τον πόλεμο στο πλευρό των συμμάχων. Ύστερα προχώρησε σε εθνικοποίηση της βιομηχανίας και της γης, με στόχο όπως έλεγε να τις μοιράσει στον λαό (αλλά στην πραγματικότητα στους λιγοστούς κομματικούς οπαδούς του), ενώ προχώρησε επίσης στην εκδίωξη όλων των επιχειρήσεων Δυτικών συμφερόντων (αντίπαλων των Γερμανών εργοδοτών του) από την χώρα. Έτσι η Ρωσία εξήλθε ηττημένη από τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο.
  
Το 1918 εκμεταλλευόμενος την πτώση των αφεντικών του στην Γερμανία, λόγω της ήττας της χώρας αυτής στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο,  αυτονομήθηκε, και έβαλε σαν στόχο την δημιουργία μίας ισχυρής ένωσης κρατών, ελεγχόμενη από τον ίδιο, την ανακατάληψη των εδαφών που είχε χάσει και την επέκταση του κομμουνισμού σε όλες τις χώρες της Δύσης. Από αυτούς τους στόχους, αφού κατάφερε πρώτα να κερδίσει έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο, να πετύχει την ανακατάληψη των εδαφών που είχε παραχωρήσει στην Γερμανία και την δημιουργία μίας ισχυρής ένωσης κρατών (που ονομάστηκε ΕΣΣΔ ή Σοβιετική Ένωση), αλλά απέτυχε στη επέκταση της ιδεολογίας του, τόσο λόγω των στρατιωτικών ηττών που υπέστη, την αντίδραση των δυτικών κρατών και της συντριπτικής πλειοψηφίας των πληθυσμών τους, καθώς και λόγω εσωτερικών συγκρούσεων.

Αντίστοιχα το 1991, με την κατάρρευση της Σοβιετικής αυτοκρατορίας, η Ρωσία εξήλθε ηττημένη από τον Ψυχρό πόλεμο Με την πτώση της ΕΕΣΔ, προέκυψε στην νεοσχηματισμένη δημοκρατία της Ρωσίας ένα τεράστιο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό χάος. Επικρατούσε  καθεστώς πλήρους ανομίας, που σε συνδυασμό με την εντελώς αδύναμη και διεφθαρμένη διακυβέρνηση του καθεστώτος του τότε φιλοδυτικού προέδρου Μπορίς Γιέλτσιν (αντίστοιχου του Κερένσκυ στην σύγχρονη εποχή) και την πτώση της αξίας του ρουβλίου το 1998, είχε σαν αποτέλεσμα ορισμένα φιλόδοξα και άπληστα, αλλά ικανά στο να ανακαλύπτουν τις ευκαιρίες πρώην στελέχη του Σοβιετικού καθεστώτος, να αγοράσουν λόγω των γνωριμιών τους με τον Ρώσο πρόεδρο, και λόγω της βοήθειας που του προσέφεραν έναντι των σκληροπυρηνικών υποστηρικτών του κομμουνισμού (και τους κύριους πολιτικούς του αντιπάλους). Φρόντισαν επίσης άμεσα να οικειοποιηθούν τους κύριους τομείς της Ρωσικής οικονομίας, δηλαδή του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, των πρώτων υλών, των ορυκτών και του τραπεζικού συστήματος.

Και σύντομα, αφού όλα αυτά τα στελέχη κατάφεραν να αποκτήσουν από το πουθενά τεράστιες περιουσίες, άρχισαν σύντομα να έχουν δοσοληψίες και οικονομικές συναλλαγές με πολλούς βιομηχανικούς κολοσσούς του εξωτερικού. Εκείνη την περίοδο η χώρα υπό την διακυβέρνηση του αλκοολικού Γιέλτσιν είχε φτάσει σε τεράστιο σημείο παρακμής, αφού άρχισε τότε να εμφανίζεται και να παίζει σημαντικό ρόλο η Ρωσική Μαφία, η χώρα ακολουθούσε ακραιφνή πολιτική υποταγής στην Δύση

.

 Η Ρωσική πολιτική ηγεσία ακολουθούσε κάθε πρόσταγμα των ΗΠΑ, ενώ ο λαός είχε αποκτήσει επίσης τεράστια προβλήματα, τόσο κοινωνικού, όσο και οικονομικού χαρακτήρα, αφού η ανεργία είχε εκτιναχθεί σε πρωτοφανή ύψη, εργοστάσια είχαν κλείσει και πουληθεί σε εταιρίες του εξωτερικού, όλη σχεδόν η δημόσια περιουσία ξεπουλήθηκε, πολύς κόσμος είχε απολυθεί, υπήρξε έξαρση του αλκοολισμού και των ναρκωτικών, ενώ πολλές νέες κοπέλες λόγω της απελπισίας και της φτώχειας είχαν αναγκαστεί να εκδίδονται προκειμένου να βρουν λεφτά για να ζήσουν.

Αν σε όλα αυτά προστεθεί η άθλια και ακραία φιλελεύθερη οικονομική πολιτική ξεπουλήματος των πάντων που εφήρμοσε η τότε κυβέρνηση, παράλληλα με την συνεχείς διπλωματικές αποτυχίες στο εξωτερικό, την απομάκρυνση πολλών πρώην φιλικών προς την Ρωσία καθεστώτων και την στροφή τους προς την Δύση, σε συνδυασμό με την τεράστια καταστροφή της αμυντικής βιομηχανίας, και της ταπεινωτικής ήττας της χώρας στον Α’ Τσετσενικό πόλεμο και μάλιστα σε έδαφος της ίδιας της χώρας, μπορεί κανείς εύκολα να καταλάβει ότι τότε η Ρωσία έφτασε σχεδόν στα όρια της διάλυσης.

 Εκείνη την απελπιστική για τους Ρώσους περίοδο,  εμφανίστηκε μια φατρία η οποία έμεινε γνωστή με το όνομα Siloviki, στην οποία συμμετείχαν κυρίως  πρώην στελέχη της KGB, τα οποία ήταν Ρώσοι πατριώτες, που είχαν σαν στόχο να ξαναδούν τη χώρα τους μεγάλη. Στη δεκαετία του 1990 οι Siloviki ήλεγχαν τόσο τα Υπουργεία Εξωτερικών και Εσωτερικών όσο και την διάδοχο της KGB, την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία ασφάλειας (FSB).

Την περίοδο εκείνη ο τότε Πρόεδρος Boris Yeltsin φοβούμενος την ανατροπή του, φρόντισε και με μια προληπτική κίνηση, επανασχέδιασε την όλη οργανωτική δομή εξουσίας της FSB, του στρατού και των λοιπών υπηρεσιών ασφαλείας πετυχαίνοντας έτσι την απομάκρυνσή τους από την πραγματική εξουσία μέχρι το 1999.Τότε τα κατάφεραν τελικά, μέσω ενός «βελούδινου» πραξικοπήματος, θέτοντας στον πρόεδρο Γιέλτσιν το δίλημμα, είτε της οικιοθελούς αποχώρησης και της παράδοσης της εξουσίας σε ένα άτομο έμπιστο τους, ή της βίαιης απομάκρυνσης και δολοφονίας του.   
 Έτσι το 1999,  μέσω πραξικοπήματος ουσιαστικά (όπως ήταν και η Οκτωβριανή Επανάσταση), ο εκλεκτός των Siloviki Πούτιν διορίστηκε πρωθυπουργός, ενώ μόλις ένα χρόνο αργότερα με την οριστική παραίτηση και απομάκρυνση του Γιέλτσιν εκλέχτηκε πρόεδρος.

Το 2000 ο Ρώσος πρόεδρος Βλάντιμιρ Πούτιν κάλεσε τους Ολιγάρχες για συνάντηση στη Μόσχα, και εκεί τους ξεκαθάρισε ότι αυτοί δεν θα έπρεπε να ζητήσουν από τον ίδιο περαιτέρω πώληση κρατικών εταιριών, θα έπρεπε να αρκεστούν σε όσες είχαν έως τότε, να πληρώνουν τακτικά όλους τους φόρους τους, όπως επίσης και να μην αναμιγνύονται ποτέ με την πολιτική, αν δεν ήθελαν να υποστούν τις αναμενόμενες από την στάση τους συνέπειες

Παρόλο που στην αρχή η συμφωνία αυτή μέχρις ενός σημείου τηρήθηκε και από τις δύο πλευρές, σύντομα το μεγαλύτερο μέρος της ολιγαρχικής τάξης της Ρωσίας, στηριζόμενο στην δύναμη και την επιρροή που είχε αποκτήσει έως τότε, σε συνδυασμό με ένα μεγάλο συναίσθημα έπαρσης και αλαζονείας,  στράφηκε σύντομα εναντίον της τότε κυβέρνησης, αρνούμενο να πληρώσει τους φόρους που του αναλογούσαν, ενώ κάποια μέλη του, όπως ο ιδιοκτήτης της πετρελαϊκής εταιρείας  Yukos Μιχαήλ Χορντοκόβσκυ, απέκτησαν και πολιτικές φιλοδοξίες,  ενώ προσπάθησαν παράλληλα να απομακρύνουν με βίαιο και αντισυνταγματικό τρόπο τον πρόεδρο της χώρας από την εξουσία.

Αυτό έδωσε στον Πούτιν και τους υποστηρικτές του την αφορμή που χρειαζόταν προκειμένου να στραφούν ανοικτά εναντίον αυτών των Ολιγαρχών και να τους θέσει στο στόχαστρο της δικαιοσύνης. Η περίπτωση της Yukos ήταν το κορυφαίο παράδειγμα,  όπου η Ρωσική κυβέρνηση άρχισε την ολοκληρωτική αποξήλωσης και παράλληλης εθνικοποίησης (όπως είχε πράξει και ο Λένιν) μιας βιομηχανίας ενός ισχυρού ολιγάρχη, και σύντομα η ίδια διαδικασία ακολουθήθηκε και σε άλλους ολιγάρχες που στράφηκαν κατά της πολιτικής εξουσίας. Οι επιχειρήσεις που εθνικοποιήθηκαν πέρασαν στον έλεγχο νέων επιχειρηματιών, οι οποίοι ήταν μέλη των siloviki, ενώ όσοι Ολιγάρχες συμβιβάστηκαν με το καθεστώς κράτησαν τον έλεγχο των επιχειρήσεων τους.

Η νέα αυτή ελίτ των επιχειρηματιών siloviki που ήταν έμπιστοι του Κρεμλίνου, χρησιμοποίησαν τέτοιες τακτικές που έδωσαν ουσιαστικά στην Ρωσική κυβέρνηση να ελέγχει όλο σχεδόν το οικονομικό της χώρας.
Έτσι σύντομα κατάφεραν να αποκτήσουν έλεγχο σε κάθε οικονομικό τομέα στην χώρα και κυρίως σε τομείς όπως η ενέργεια,  τα μεταλλεύματα, η  άμυνα και οι τράπεζες. Το ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας σε εταιρίες του εξωτερικού σταμάτησε, και όσες συμβάσεις είχαν γίνει με έκνομο τρόπο με αυτές τις εταιρίες ακυρώθηκαν και πολλές από αυτές αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την χώρα.

Έτσι, με την χρήση αυτών των ισχυρών οικονομικών εργαλείων, το Ρωσικό κράτος κατάφερε σύντομα να ανακάμψει, να σταματήσει την οικονομική παρακμή και τον κοινωνικό κατήφορο που είχε πάρει η χώρα, προσφέροντας δουλειά και κοινωνικά επιδόματα σε εκατομμύρια Ρώσους, αναδιοργάνωσε την οικονομική και τραπεζική βιομηχανία, ενώ παράλληλα έκλεισε επικερδή συμβόλαια για δημιουργία αγωγών με πολλές χώρες του εξωτερικού.

Παράλληλα άρχισε να οραματίζεται την δημιουργία μίας ισχυρής πολιτικής και οικονομικής Ένωσης, η οποία θα περιέβαλε τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και θα κάλυπτε το τεράστιο γεωπολιτικό κενό που είχε δημιουργηθεί λόγω της κατάρρευσης της. Δείγματα αυτής της πολιτικής αναγέννησης ήταν οι νίκες της χώρας στον Β’ Τσετσενικό πόλεμο, στον πόλεμο του 2008 με την Γεωργία, καθώς και η επιτυχημένη ανάμιξη της Ρωσίας στον πόλεμο της Ουκρανίας το 2014. Παράλληλα το 2014 ιδρύθηκε και η Ευρασιατική Ένωση με κύριο σκοπό την πολιτική και οικονομική Ένωση των χωρών της πρώην ΕΣΣΔ, και την σταδιακή επέκταση της προς την καθημαγμένη οικονομικά και πολιτικά περιφέρεια της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (που είναι τώρα μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ) και της ενσωμάτωσης των χωρών της σε αυτή (αφού φυσικά αποχωρήσουν από όλους τους προαναφερόμενους οργανισμούς).

Φυσικά σε αυτές τις δύο πορείες υπάρχουν και σημαντικές διαφορές. Σε αντίθεση με το 1917, το 1999 παρόλο την πραξικοπηματική άνοδο του Πούτιν στην εξουσία, διενεργήθηκαν άμεσα εθνικές εκλογές, οι οποίες την νομιμοποίησαν και τυπικά, δίνοντας την πλειοψηφία στο κόμμα που υποστήριζε τον Πούτιν. Αντίθετα όταν το 1917, όταν έγιναν εκλογές, οι Μπολσεβίκοι του Λένιν, πήραν μόνο το 25% των ψήφων, οι αντίπαλοι τους εσέροι (σοσιαλοδημοκράτες) το 40%, ενώ τα δεξιά κόμματα το 35%. Σαν αποτέλεσμα αυτού, ο Λένιν βλέποντας έντρομος ότι δεν είχε την λαική πλειοψηφία όπως ανέμενε, διέλυσε άμεσα το κοινοβούλιο και δεν ξαναέγιναν εκλογές στην ΕΣΣΔ, παρά μόνο αφότου κατέρρευσε.

Επίσης η συμμετοχή στην Ευρασιατική Ένωση είναι οικιοθελής ενώ στην Σοβιετική Ένωση πραγματοποιήθηκε με την βία. Επίσης οι δυνατότητες επέκτασης της Ευρασιατικής Ένωσης είναι πιο ευοίωνες από της ΕΣΣΔ, διότι παρόλο που και στις δύο περιπτώσεις επικρατούσε οικονομικό και κοινωνικό χάος, ο Βλαδίμηρος Πούτιν σε αντίθεση με τον Βλαδίμηρο Λένιν, προτείνει την ενσωμάτωση στην Ένωση που προωθεί, κυρίως μέσω οικονομικών και πολιτικών ανταλλαγμάτων, και όχι μέσω άσκησης πολιτικής ή μη βίας

Συμπερασματικά θα μπορούσε να πει κανείς, ότι η σημερινή κατάσταση μοιάζει πολύ με αυτήν τόσο πριν, όσο κυρίως μετά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο (Ακόμα και οι τωρινοί πρωταγωνιστές Μεντβέντεφ και Πούτιν μοιάζουν πολύ εμφανισιακά με τον Τσάρο Νικόλαο ο πρώτος  και με τους Ρασπούτιν και Λένιν ο δεύτερος). Φυσικά οι καταστάσεις και τα γεγονότα διαφέρουν, αλλά αρκεί όπως και τότε μία μικρή σπίθα που θα ανάψει το φυτίλι που θα φέρει την ανάφλεξη στην περιοχή. Και επειδή η ιστορία διδάσκει καλό είναι να διδαχθούμε από αυτήν, προκειμένου να εκτελέσουμε τις απαραίτητες ενέργειες που θα μας βοηθήσουν να βγούμε αλώβητοι από δύσκολες για την χώρα μας παγκόσμιες γεωπολιτικές καταστάσεις.